Oud V&D pand in Bergen op Zoom getransformeerd naar nieuw woongebouw

De transformatie van het oude V&D pand naar een nieuw woongebouw is voltooid. Grosfeld Bekkers van der Velde architecten, verantwoordelijk voor het ontwerp, koos niet voor “sloop-nieuwbouw” maar hergebruik van structuur en architectuur. Het pand in de historische binnenstad gaat hiermee een nieuwe toekomst tegemoet. Met een knipoog naar het verleden is het gebouw ANNO52 genoemd naar het openingsjaar van het gebouw. In de plint is ruimte voor commerciële activiteiten. Op de twee verdiepingen daarboven zijn 27 stadsappartementen en voegde het bureau nog 9 dakappartementen toe. In het souterrain van het oude V&D complex is een parkeergarage gerealiseerd. Herbestemming van het gebouw draagt bij aan het circulaire en toekomstbestendige gedachtengoed.

De schaal van het gebouw, de robuuste structuur en de eenvormige gevel nodigde uit om te transformeren en niet te slopen. Ook omdat het gebouw zijn bijzondere positie in de stad al sinds 1952 heeft verworven en stedenbouwkundig verankerd is. Om het gebouw geschikt te maken voor de nieuwe functie onderzocht het bureau de indifferente delen en waar op een strategische plek een ingreep mogelijk kon zijn. Door aan de oostzijde tegen de bestaande bebouwing een later aangebouwd deel te slopen, aan de westzijde de oude lift te verwijderen en in het hart van het gebouw een radicale ingreep te doen ontstond de potentie om het gebouw te transformeren tot woongebouw en nog beter op te laten gaan in het gesloten bouwblok waar het onderdeel van uitmaakt. 

Als reactie op het gesloten bouwblok maakte het bureau een insnede en introduceerde hiermee een nieuw binnenterrein. Deze gemeenschappelijke binnentuin brengt licht en ruimte in het hart van het gebouw, waaraan enigszins in de luwte van de stad gewoond kan worden. Een corridor ontsluit de stadsappartementen georiënteerd op de stad en op de binnentuin. Door op het dak appartementen toe te voegen, deze op de oude constructie van het gebouw te zetten en met de opbouw niet de wijkende gevellijnen te volgen laat het bureau een nieuwe, op zichzelf staande wereld bovenop het bestaande ontstaan. Een plek die zich onttrekt van het rumoer van de stad, toch blijft de betrekking op de stad. 

De oude constructie van het gebouw blijft zichtbaar in de appartementen. Deze tekent zich af in de nieuwe lay-out van de plattegronden. Kolommen, balken en vloeren kruisen nieuwe wanden en ruimtes waardoor oud en nieuw los van elkaar afleesbaar zijn. De oude verdiepingshoogte van 4 meter maken de woningen extra bijzonder. De installaties zijn ondersteunend aan dit thema en veelal in het zicht gehouden.

Het introverte karakter van de oorspronkelijke gevel heeft plaats gemaakt voor een heldere structuur van gemetselde penanten, kolommen en horizontale banden. Door het ritme van penanten sluit de gevel zich vanuit verschillende perspectieven en herinnert daarbij aan het gesloten karakter van het oorspronkelijke gebouw. De plint is net als het oude gebouw transparant en nodigt uit om een collectieve functie voor de stad te maken; een nieuw warenhuis, een biologische markt, een bibliotheek…

Pascal Grosfeld (projectverantwoordelijke) zegt over het project: “In 1952 opende een groot warenhuis in de historische binnenstad van Bergen op Zoom op de plek waar aan het einde van de oorlog het kantongerechtsgebouw werd weggevaagd door een verdwaalde V1 bom. De wederopbouw was in volle gang en de shock van de oorlog maakte plaats voor groeiend optimisme en vooruitgang. Toch worden tegenwoordig dit soort gebouwen niet altijd op waarde ingeschat ondanks dat ze in het collectieve geheugen van de stad zijn opgenomen. De cultuurhistorische waarde van het gebouw was voor ons de aanleiding het te behouden en de introverte verschijningsvorm met zijn robuuste constructie te gebruiken in een nieuw concept voor een woongebouw.”

Projectpartners
Opdrachtgever: BVR projectontwikkeling
Aannemer: BVR Bouw
Adviseur constructie: Ingenieursbureau Maters en de Koning
Adviseur installaties: Innax 
Tuinontwerp: Donkergroen