Huis op de hoek

Woonhuis in München – Textielgevel in combinatie met individuele zonwering en inkijkbeveiliging

Het woonhuis dat de Berlijnse architect László Ambrus in München voor een bevriende familie heeft ontworpen, staat op de hoek van een halfronde, rustige straat. Deze in het oog springende ligging zou ertoe kunnen hebben bijgedragen dat de architect de structuur van het huis in een “zware” en een “lichte” helft indeelde. Het zware van het zichtbeton vormt een contrast met het “lichte” van de glas-textielgevel. De mantel van textiel en de erin geïntegreerde WAREMA kozijn-screens geven het huis zijn onmiskenbare “gezicht”: ze zijn bedrukt met een grafisch bewerkte bomenschaduw. Daarmee gaat het huis perfect op in de boomrijke omgeving.

De ooit als tuinsteden bedachte wijken binnen het stadgebied van München zijn door het tegenwoordige gebrek aan woonruimte en de hoge grondprijzen onderworpen aan een sterke transformatie. Daarom moet een stedelijke maatregelencatalogus met richtlijnen voor de planning van vrije ruimte ertoe bijdragen dat ondanks de verdichting het karakter behouden blijft. Losse bebouwing, diepe voortuinen, openbaar groen en een oud bomenbestand zijn andere typische kenmerken die het behouden waard zijn.

In opdracht van een bevriende familie plande de Berlijnse architect László Ambrus het “Haus am Scheitelpunkt” in het zuiden van München. Het in 2022 opgeleverde gebouw staat in de context van een historisch gegroeide tuinstedelijke wijk die in de jaren 1930 is ontstaan. Het gebouw met twee verdiepingen en een plat dak staat op de hoek van een halfronde woonstraat. Dit omsluit een openbaar, met bomen omzoomd groen gebied. Het gebouw is hoofdzakelijk omgeven door eengezinshuizen – uit de afgelopen decennia en uit recentere jaren.

Stedebouwkundig speelt het nieuwe woonhuis een “bemiddelende rol”. Want het ene aangrenzende huis werd direct aan de straatkant geplaatst, en het andere ligt ca. 3,5 m naar achteren. Die discrepantie wordt door het nieuwe huis “gecompenseerd”, doordat het niet te dicht bij de straat ligt, maar ook niet duidelijk van de straat terugwijkt. Bovendien ontstond zo ruimte voor een kleine, voor de wijk typische voortuin.

Het straataanzicht weerspiegelt perfect het ontwerpmotief van het “Huis op de hoek”: het volgt het verloop van de halfronde straat door middel van twee verschillende helften die onder een kleine hoek tot elkaar staan. Het noordelijke gedeelte bestaat uit isolatiebeton en is op de begane grond met messing bekleed. Deze gebouwhelft ziet er compact, gesloten, “standvastig” uit. De zuidelijke helft van het huis, “licht” in zijn essentie, is omgeven door kamerhoge beglazing op straatniveau met een bedrukte mantel van textiel op de bovenverdieping. De 25 meter lange baan van grijsgroen, weersbestendig weefsel, die om het gehele zuidelijke deel van het huis is gewikkeld, is bedrukt met een grafische afbeelding van bomenschaduw. Deze mantel is opgehangen aan verticale rails op de hoeken van het gebouw en aan twee horizontale geleiderails langs de attiek en de beglazing op de begane grond. De baan hangt ca. 15 cm vóór de draagconstructie en de glazen huid. In de richting van de tuin waaiert het gebouw zich uit – in overeenstemming met het trapeziumvormige grondstuk. Daarbij dringt de monolithische structuur ca. 2 meter naar voren t.o.v. het “lichte” deel.

Op de ca. 300 m² van het interieur zette de architect de materiaaltaal van de buitenkant voort: De vloeren bestaan uit geschuurde dekvloer, de wanden zijn van sierbeton en de gordijnen in de kleur van de textielmantel van de gevel. De begane grond – royaal en open – presenteert zich als ruimtecontinuüm. Hier bevinden zich de foyer met inloopkast, de woon- en eetzone en een open trappenhuis. In het midden van de ruimte plaatste de architect de met gepolijst Liquid Metal beklede, open keukenkubus en de armaturen van zwart gebeitst hout (moeraseik). Op de bovenetage zijn de kamers voor ouders en kinderen, badkamers en een open galerij met arbeidszone ondergebracht. In de kelder heeft de architect een gastenappartement geplaatst, dat later kan worden omgebouwd tot een fitnessruimte als de kinderen zijn verhuisd.

Terwijl de naburige huizen in de glazen gevel worden weerspiegeld, ontstaat bij de textielhuid en de geïntegreerde WAREMA kozijn-screens met easyZIP-geleiding de indruk dat het de bomen uit de omgeving zijn die hun schaduw erop werpen. “Het idee met de schaduwprints, waarmee het gebouw, ondanks zijn dominantie, zo onopvallend mogelijk opgaat in de boomrijke omgeving”, zoals de opdrachtgever toelicht, kon met WAREMA één-op-één worden geïmplementeerd.

Voor deze uiterst individuele oplossing werd hetzelfde doek in dezelfde kleurtint voor mantel en kozijn-screens gebruikt. Bovendien zet de geprinte afbeelding zich op beide oppervlakken zonder grafische hiaten voort. Wanneer de kozijn-screens omlaag zijn bewogen, ontstaat de verbluffend realistische indruk van een werkelijke schaduw.

De zonweringsspecialist WAREMA realiseerde deze digitale, grootformatige druktechniek op de zonneschermstof als speciale oplossing, overeenkomstig de specificaties van de architect. Met het kozijn-screen ontstaat een harmonisch geheel, en is voor een betrouwbare en stijlvolle zonwering gezorgd. Vooral in de warme zomermaanden zorgt de zonwering niet alleen voor een goede bescherming tegen verblinding, maar draagt ook bij aan een aangenaam koel kamerklimaat. Doordat zo een oververhitting kan worden vermeden, kunnen in combinatie met een be- en ontluchtingssysteem algemeen de koelingskosten worden gereduceerd en de inzet van airco’s worden verminderd. Zo levert een effectieve zomerse warmte-isolatie niet alleen een bijdrage tot persoonlijk comfort, maar ook tot energie-efficiëntie, en daarmee tot bescherming van het klimaat. Dankzij de geïntegreerde easyZIP-geleiding bezitten de kozijn-screens een uitstekende windstabiliteit, zodat ze bij bijna elk soort weer als bescherming tegen zonlicht en inkijk kunnen worden gebruikt.

Bij dit gebouw gaan hoge functionaliteit en een sterk design hand-in-hand.

Bouwbord

Object: woonhuis in München
Standplaats: München, Duitsland
Opdrachtgever: privé
Architectuur/Planning: ambrus+co plan.werk gmbh, Berlijn, Duitsland, https://ambrusco.de/
Textielgevel: Grafikdesignbüro NAROSKA Design, Berlijn, Duitsland
TYPICO GmbH, Lochau, Oostenrijk,
Landschapsplanning: franziska meyer-fey landschaftsarchitektur, Herrsching, Duitsland, https://meyer-fey.de
Uitvoering zonnescherm: fa. Weigl, Meitingen, Duitsland
Voltooiing: 2022
Zonwering: WAREMA raam-systeem-kozijn-screen met easyZIP-geleiding