FaSA maakt gevelinspectie vanuit bureaustoel mogelijk

Onlangs vond een pilot plaats voor een innovatieve vorm van gevelinspectie van een kantoorgebouw in Leiden. Met dronefotografie en een laserscanner werd de hele gevel in kaart gebracht. De resultaten worden verwerkt in een 3D model, zodat de daadwerkelijke inspectie vanachter een bureau kan plaatsvinden.

Deze pilot vloeit voort uit het project Facade Service Applicatie (FaSA). Gedurende drie jaar is er op initiatief van Aeroscan, Spotr.ai (Octo) en de VMRG gewerkt aan het objectief meten van de technische en esthetische prestaties van de gebouwschil. Hiervoor worden onder andere drones en kunstmatige intelligentie ingezet.

Pascal Schrijver van Geveladvies Ingenieursbureau dat in samenwerking met Gevelbeheer Nederland opdracht gekregen heeft voor het inspecteren van de buitengevel vertelt dat het hier gaat om een visuele inspectie. “Dit doen we, zoals gebruikelijk, met een gondel die het hele gebouw rond gaat, waar twee monteurs in zitten. Zij kijken alles na, de rubbers, aansluitingen, panelen en glaslatten, om te bekijken of er mankementen of beschadigingen zijn en of er onderdelen vervangen moeten worden. Daarnaast hebben wij Aeroscan de opdracht gegeven om als pilot het gebouw ook met behulp van een drone en een laserscanner in kaart te brengen.” Stefan Quak van Aeroscan licht toe hoe dit proces ter plekke in zijn werk gaat. “Op locatie legt een team van specialisten de gevel zo compleet mogelijk vast. Dit houdt in dat we van iedere hoek en onderdeel (beeld)data willen hebben, om het zo goed mogelijk digitaal te reconstrueren. Dit doen we door fotografie, om gebreken te kunnen identificeren maar ook als onderdeel om er een 3D model van te maken. En we doen dit door laserscannen, waarmee we op een effectieve manier de geometrie van het object vastleggen. Ook dit draagt bij aan het 3D model. Het laserscannen en de fotografie gebeuren zowel vanaf de grond als vanuit de lucht. De laserscanner staat bovenop een auto die om het gebouw heen rijdt. En een professionele drone wordt door een team aangestuurd voor fotografie.”

De verkregen data wordt vervolgens geanonimiseerd, personen worden bijvoorbeeld onherkenbaar gemaakt, waarna er na enkele weken een accuraat 3D model geleverd wordt. “Het 3D model kan omgezet worden naar bouwdelen”, licht Quak toe, “zodat de aantallen en maatvoering per bouwdeel bekend zijn. En het kan gebruikt worden voor het uitvoeren van een inspectie in de foto’s, waardoor gebreken digitaal worden vastgelegd (in 2D en 3D) en de effecten automatisch worden vertaald in conditiescores (NEN2767).” Schrijver: “Als we in dit model niet alleen de mankementen en beschadigingen kunnen zien, maar ook direct de juiste maatvoering, dan is het dus ook mogelijk om meteen het juiste nieuwe materiaal te bestellen. Wij kunnen nu een goede vergelijking maken tussen de resultaten van de verschillende inspecties en daar zijn we uiteraard heel benieuwd naar.” 

Quak ziet dit proces niet direct als vervanging van het huidige proces. “Ik zie het vooral als het toepassen van deze (beeldende) technologie aan het bestaande proces en gebruikers. Onze software faciliteert het opstellen van een Meerjaren Onderhoudsplan. Het is leuk om te zien dat meerdere partijen (gevelpartners, inspectiebureaus) dat nu ook omarmen en toepassen richting hun opdrachtgevers.” Schrijver ziet hier wel een toekomst in voor de gevelbouw. “Door middel van een drone inspectie kun je veel sneller een opname uitvoeren en je bent minder weersafhankelijk. Een inspectie met een gondel duurt bij zo’n project één à twee weken, met een drone duurt dit één tot twee dagen, waarbij het voordeel is dat het kantoorwerk altijd door kan gaan, terwijl je met een gondel afhankelijk bent van weersomstandigheden. In de gondel zitten twee van onze eigen mensen die kennis van zaken hebben. Zij kunnen de inspectie dan vanuit hun bureaustoel doen. In de ideale wereld zou je jaarlijks de drone moeten laten vliegen en dan alle gegevens over elkaar heen leggen om te kijken wat de verschillen daar in zijn. Dus bijvoorbeeld, slijtage, veroudering of bepaalde mankementen. Op het moment dat er tussentijds een probleem ontstaat, kun je heel specifiek meteen gaan kijken wat daar de oorzaak van zou kunnen zijn.” Quak beaamt dat vervolginspecties dan puur bestaan uit het inwinnen van data die degradatie monitort. “Dat kan met normale dronefotografie die prima door de inspecteur of beheerder zelf gedaan kan worden. Daarom levert Aeroscan nu een Drone-as-a-Service product waarbij we de gebruiker een laagdrempelige drone leveren, inclusief trainingen, service en onderhoud en vergunningen, zodat die zelf nieuwe foto’s in kan winnen bij een vervolginspectie. Deze foto’s worden geüpload naar onze software Twinspect en direct gekoppeld aan de juiste locatie in het 3D model, waardoor je de actuele data hebt. Die vertaal je direct weer door naar het vastleggen van gebreken, conditiescores en een actueel Meerjaren Onderhoudsplan.”

Schrijver ziet drone inspecties als een manier om veiliger, duurzamer en efficiënter veel data te genereren. “Het is nu nog de vraag hoe gedetailleerd je informatie krijgt uit het 3D model. Het zou ook kunnen dat we wel zien dat er wat aan de hand is, maar niet gedetailleerd genoeg. Ook dan zou dit al interessant zijn, want dan kun je die plekken nader inspecteren met een gondel en hoef je niet de hele gevel af. Maar we hopen natuurlijk dat de drone het hele werk van de inspectie over kan nemen. Het is voor ons zeker interessant om de optie te gaan onderzoeken of wij in de toekomst met ‘Drone-as-a-service’ met de juiste training tusseninspecties zelf kunnen doen.”

Quak geeft aan dat in het FaSA project al veel ervaring met deze nieuwe technologie van gevelinspectie en -beheer opgedaan is bij woningen en monumenten. “Dat maakt de sprong naar kantoren kleiner. Kantoren passen binnen de vastgoedsector misschien wel het beste bij deze technologie. Het gaat om detail en ze zijn aan de buitenzijde vaak lastig te bereiken voor inspectie. Wij willen deze nieuwe technologie graag onderdeel laten zijn van het bestaande inspectieproces en de bestaande organisaties. Dat is precies het doel waarom FaSA een paar jaar geleden is gestart.”

FaSA komt mede tot stand door steun vanuit Kansen voor West II, EFRO subsidie.