‘Extreme’ geluidseisen voor gevel groot cultuurpaleis

Het nieuwe onderwijs- en cultuurcomplex Amare in hartje Den Haag is een opvallende verschijning met voorzetgevels in een betonnen ‘boomtak-structuur’. Achter deze fraaie esthetische schil schuilt een vernuftig stukje geveltechniek van Alkondor Hengelo, onder meer als antwoord op de ‘extreme’ geluidseisen. 

Met een oppervlakte van 65.000 m² inclusief de tweelaagse kelder is Amare een groots cultuurpaleis met een viertal zalen en vele ruimten voor repetitie- onderwijs-, bijeenkomst-, kantoor- en winkelfuncties. Het nieuwe gebouw is namelijk het onderkomen van de stichting Dans- en Muziekcentrum Den Haag, het Nederlands Danstheater, het Residentie Orkest en het Koninklijk Conservatorium. Amare is een alzijdig gebouw met vier op elkaar lijkende gevels met herkenbare kolommen. Volgens zijn makers bedoeld om een sfeer van openheid te creëren. 

Open is de thermische schil allerminst. “De specifieke gebruikersgroepen van Amare produceren nogal wat geluid. Qua geluidsbelasting op de gevel is hier dus sprake van de omgekeerde wereld. In plaats van buiten naar binnen, mag hier het geluid niet van binnen naar buiten treden”, zegt Jan Bergman, adjunct-directeur bij Alkondor Hengelo. “In de DO-fase in 2016 heeft bouwcombinatie Cadanz, bestaande uit Visser & Smit Bouw en Boele & van Eesteren, een aantal marktpartijen uitgedaagd om met een passend plan van aanpak te komen voor de thermische (en akoestische) schil. Ons plan sloot het beste aan bij dat van de bouwcombinatie, waarna ons het project rond de zomer van datzelfde jaar werd gegund. Vervolgens zijn we in een heel intensief ontwerptraject beland waarbij we samen met de bouwcombinatie en alle gevelpartners, zoals de HSB-leverancier, de leverancier van de stucgevel en die van de betonnen elementen tot een gezamenlijk overeengekomen TO/UO zijn gekomen.”

De geluidseisen op de gevel waren volgens Bergman op sommige posities zo extreem dat Alkondor Hengelo met standaard oplossingen niet uit de voeten kon. “In de speciale ‘geluidsbelaste’ zones, waar onder meer het conservatorium actief is, was een dubbele gevel pure noodzaak. Dat wil zeggen, behalve een kozijn in de HSB-constructie, nog eens een extra kozijn erachter. Alleen op die manier konden we voldoen aan de extreme eisen, het geluid ver genoeg reduceren en daarbij de mogelijkheid tot spuien behouden. Die dubbele kozijnopstelling, die overigens vanaf de buitenzijde niet waarneembaar is, is in het voortraject uitvoerig getest. Grote delen van de gevel zijn nagebouwd in een fabriekshal in Rotterdam waar ze aan allerlei geluids- testen zijn onderworpen.    

Hetgeen we theoretisch hadden bedacht, is hier proefondervindelijk vastgesteld door onafhankelijk onderzoek van LBP.”

Het ontwerp- en engineeringstraject was al een behoorlijk complexe puzzel, de uitvoering in hartje Den Haag was zeker niet minder gecompliceerd, weet Bergman. “Ruimte op de bouwplaats was er niet, alles werd just-in-time aangeleverd. Dat zie je wel vaker in binnenstedelijke bouw, maar hier was het nog eens in het kwadraat. Ook was het voor ons een gefragmenteerd project. We waren soms op wel vier plekken tegelijk aan het monteren en dan was er op datzelfde moment ook nog een ploeg van ons aan het werk bij de HSB-fabriek van Frank van Roij in Goirle.” Wat wil je ook met een totaal van zo’n 5.000 m2 aan kozijnen en meer dan 3.000 m2 aan vliesgevels? “We hebben ervoor gekozen om zowel de vliesgevel als de kozijnen uit te voeren met profielen van Kawneer, een beproefd systeem binnen onze organisatie en uitermate geschikt om invulling te geven aan de vele uitdagingen binnen dit project.”

Uitdagingen waren er dus genoeg voor Alkonder Hengelo bij Amare. “Qua complexiteit mogen we dit project gerust als ‘hoog’ bestempelen”, blikt Bergman terug. “Los van de geluidsbelasting kent het gebouw ook nog heel veel verschillende gebruikers, die allemaal met speciale toegangstechniek het gebouw moeten kunnen betreden. Ook dat vroeg de nodige afstemming qua domotica, inbraak- en brandwerendheid. Ondanks dat ons vernuftig stukje geveltechniek vrijwel volledig wegvalt achter de esthetische schil, is Amare voor ons een prachtige referentie. Absoluut een project waar we onze vaardigheden goed in kwijt konden. En juist dat maakt ons vak zo mooi.”

Amare, Den Haag

Opdrachtgever: 
Gemeente Den Haag

Architect: 
NOAHH/JCAU

Aannemer: 

Bouwcombinatie Cadanz vof

Gevelbouwer: 
Alkondor Hengelo BV

Systeemleverancier: 
Kawneer