Een toekomst-bestendige leefomgeving is circulair

In de zoektocht naar duurzaamheid en milieubewustzijn staat de bouwsector voor een cruciale uitdaging: de transitie naar een circulaire geveleconomie. Deze overgang belooft een verminderde ecologische voetafdruk en efficiënter gebruik van grondstoffen. Echter, uit het vorig jaar uitgevoerde Perpetual  project blijkt dat het pad naar circulariteit bezaaid is met obstakels. Met name de lage proces- en circulaire volwassenheid van een groot deel van de bouwindustrie blijkt een barrière voor de benodigde transitie. Een aanzienlijk deel van de bouwsector worstelt met verouderde processen en een traditionele lineaire benadering van bouwprojecten. Het gebrek aan circulaire volwassenheid vertaalt zich naar een beperkt begrip van het potentieel van hergebruik en recycling van materialen. Vaak worden gevelmaterialen na hun levenscyclus simpelweg afgeschreven en belanden ze op stortplaatsen, wat een verspilling is van waardevolle grondstoffen.

Een cruciale factor voor een succesvolle overgang naar een circulaire geveleconomie is het heroverwegen van automatisering in de bouw. Traditionele automatisering richt zich vaak op efficiëntie zonder voldoende aandacht voor duurzaamheid. De sector moet evolueren naar een systeem waarbij automatisering gericht is op het maximaliseren van de levensduur van materialen en het minimaliseren van afval. Dit vereist een paradigmaverschuiving richting het delen van data, waarbij alle betrokken partijen in de bouwketen informatie delen over materialen, herkomst, en de mogelijkheden voor hergebruik. Binnen het nationale groeifondsprogramma Toekomstbestendige Leefomgeving  is dit dan ook een van de uitdagingen die wordt opgepakt.

De uitdagingen zijn indrukwekkend, maar er is reden voor optimisme. Een groeiend bewustzijn van de ecologische impact van de bouwindustrie stimuleert verandering. Innovatieve bedrijven en pioniers in de sector tonen de weg met baanbrekende circulaire projecten. Het delen van best practices, het investeren in onderzoek naar nieuwe materialen en technologieën, en het stimuleren van samenwerking in de gehele bouwketen zijn cruciale stappen op weg naar een circulaire revolutie in de bouw. Als de sector deze uitdagingen met vastberadenheid aanpakt, kan de toekomst van de bouw er niet alleen duurzamer uitzien, maar ook innovatiever en veerkrachtiger zijn.

Pascal Ravesteijn
Lector Procesinnovatie & Informatiesystemen, Hogeschool Utrecht