Platform over gevels, glas & daken
De komende decennia zal de wereld te maken krijgen met enorme verandering en extreme uitdagingen die te maken hebben met de manier waarmee wij omgaan met grondstoffen en de verwerking ervan. De traditionele benadering dat grondstof afval wordt, moet worden vervangen door een regeneratieve benadering, waarbij de nadruk wordt gelegd op de behoefte aan geïntegreerde, effectieve en inclusieve hulpmiddelen en methoden.
De transitie naar een circulaire economie, gericht op het elimineren van verspilling en een circulair gebruik van grondstoffen, is zowel op kleine als grote schaal als belangrijke ontwikkelingsrichting ingezet. Dit vindt weerklank bij overheidsacties op nationaal en Europees niveau, in nauwe samenhang met de Sustainable Development Goals (SDG). Als onderdeel van het programma ‘Nederland Circulair 2050’ is in 2019 de transitieagenda Bouw verschenen en een jaar later de ‘Uitvoeringsagenda Circulaire Bouweconomie’. Het is dus duidelijk dat de gevelindustrie naar nieuwe manieren van ontwerp en constructie kijkt. Onderzoeks-, onderwijs- en valorisatieactiviteiten moeten die transitie sturen en ondersteunen.
Figuur 1: CBE Model, schalen en disciplines. TU Delft, Faculteit Bouwkunde
De Circular Built Environment (CBE) Hub richt zich op het bevorderen van de ontwikkeling en uitwisseling van kennis naar een circulaire gebouwde omgeving die het ontwerp van toekomstige gebouwen, steden en infrastructuren mogelijk maakt. Bij de faculteit Bouwkunde van de TU Delft zijn activiteiten rond ‘circulariteit’ in alle afdelingen geïntegreerd. Hierdoor kon een multi-scale en multidisciplinair Circular Built Environment (CBE) model worden opgezet, dat aansluit op de belangrijkste thema’s (figuur 1). Het doel is om inspanningen in onderzoek van verschillende disciplines in een academische omgeving te structureren en te verbinden en die te vertalen naar theoretische en praktische kennis en vaardigheden. Het model is gericht op een breed scala aan belanghebbenden: de bouw- en vastgoedsector, ontwerpers, beleidsmakers en het grote publiek.
Circulariteit in de gebouwde omgeving hangt sterk samen met een aantal systemische schalen. De schaal waar het mee begint is Materialen en Producten, de basis voor gebouwen, en hoe ze zich verhouden tot circulaire prestaties. Een gebouw is een assemblage van een groot aantal componenten. De Stad-schaal verkent de drie belangrijkste bronnenstromen die elke dag de stedelijke omgeving binnenkomen, daar circuleren en de stad weer verlaten: water, energie en afval. Ten slotte omvat de Regionale schaal de kenmerken van het stedelijk metabolisme en het belang om economische activiteiten te onderzoeken om de stromen en voorraden van materialen, producten en afval te identificeren.
Innovatie is nodig met betrekking tot verschillende aspecten, namelijk nieuwbouw- en bouwtechnologieën, nieuwe benaderingen voor stads-, bouw- en productontwerp en nieuwe managementstrategieën. Deze innovaties moeten aansluiten bij systeemdenken en bij de gehele waardeketen, die te maken heeft met duurzame bronnen en processen. De maatschappelijke dimensie van een circulair gebouwde omgeving is enorm, omdat er veel stakeholders bij betrokken zijn. Het combineren van nieuwe oplossingen met economische voordelen is de sleutel tot de implementatie van de nieuwe aanpak. Om deze transitie op de juiste manier te managen en te besturen, is een sterke interactie nodig tussen de bovengenoemde disciplines en schalen. Dit is de kern van het CBE-model.
Onze rol als universiteit is tweeledig. Onderzoek gaat over het creëren van nieuwe kennis en deze te onderwijzen en te verspreiden. Verspreidingsstrategieën zijn gericht op verschillende belanghebbenden, van studenten tot de bouwnijverheid, ontwerpers en beleidsmakers. Hier hebben we verschillende middelen voor. Onderwijs op de campus is een kernactiviteit, maar we houden ons ook bezig met wetenschappelijke publicaties, praktijk gerelateerde onderzoeksverhalen, workshops met professionals of bijvoorbeeld modules voor levenslang leren. Hieronder volgt een aantal voorbeelden hiervan.
Het BuckyLab is een MSc cursus in het Building Technology programma van de Faculteit Bouwkunde in Delft, onder leiding van Marcel Bilow. Het richt zich op het materiaal- en productniveau. Innovatieve ontwerpconcepten worden vertaald in prototypes op schaal één op één. Dat maakt het testen van materiaaleigenschappen en real-life functionaliteiten mogelijk. De industrie is sterk betrokken bij de cursus door materialen, gereedschappen en toepassingsideeën aan te reiken. Het Lab is mobiel en is ook gereisd naar internationale locaties.
De online onderwijscursus Circulaire economie voor een duurzame gebouwde omgeving is gemaakt als een collectieve inspanning van de CBE Hub. Het is gericht op professionals die op zoek zijn naar een introductie in een circulaire gebouwde omgeving en wordt tegelijkertijd gecombineerd met campusonderwijs op BSc- en MSc-niveau. Het schetst een eerste samenhangend overzicht van het CBE-model en sluit aan bij lopend onderzoek op de faculteit.
Ondanks het grote potentieel voor het hergebruik van metalen en componenten in de gevelindustrie, zijn er momenteel weinig voorbeelden van producten die teruggehaald en opnieuw verwerkt worden. Daarom is het project FacadeReLog (Façade Reverse Logistics) voor het hergebruik van metalen in de gevelindustrie geïnitieerd. Dit is gericht op het dichten van de kenniskloof in bedrijfsmodellen en industriële processen, die momenteel het hergebruik van steeds complexere producten en hun waardevolle materialen belemmert. In de komende twee jaar zullen we hier onderwijsmateriaal en workshops voor ontwikkelen, in samenwerking met vooraanstaande bedrijven en internationale brancheverenigingen (ASEFAVE, CAB en FAECF) onder leiding van de VMRG. Dit resulteert in een educatief programma voor gevelbedrijven.
Talloze mensen hebben direct of indirect bijgedragen aan dit artikel De beschreven projecten en activiteiten zijn voorbeelden. Kijk voor meer informatie op: www.tudelft.nl/CircularBE
Louwers Mediagroep
Schatbeurderlaan 6
6002 ED Weert
© 1987 - 2024 Louwersmediagroep.
