Bijna Energie Neutrale Gebouwen (BENG)

Voor alle nieuwbouw, zowel woningbouw als utiliteitsbouw, geldt dat de vergunningaanvragen vanaf 1 januari 2021 moeten voldoen aan de eisen voor Bijna Energieneutrale Gebouwen (BENG). Die eisen vloeien voort uit het Energieakkoord voor duurzame groei en uit de Europese Energy Performance of Buildings Directive (EPBD). Met het invoeren van deze eisen wordt de luchtdichtheid van een gebouw steeds belangrijker. De keuze voor geschikte en duurzame materialen is van het grootste belang. Daarnaast moet niet onderschat worden dat de kwaliteit van het aanbrengen van deze materialen cruciaal is om ook op de langere termijn de luchtdichtheid van het gebouw te kunnen garanderen. SKG-IKOB ontwikkelde twee beoordelingsrichtlijnen die de kwaliteit van de luchtdichtheid van aansluitingen middels certificatie van de producten én de aanbrengingsprocessen zullen borgen.

Genoemde ontwikkelingen leiden ertoe dat er inmiddels zeer veel verschillende afdichtingsproducten en -materialen op de markt komen. Hierin schuilt het risico dat er producten worden toegepast waarvan in de toekomst zal blijken dat de geclaimde prestaties niet gehaald worden. Het voorschrijven van beoordelingsrichtlijn 2804-1 voor de certificering van afdichtingsproducten voor luchtdicht bouwen kan ontwerpers, aannemers en opdrachtgevers helpen om de juiste keuze te maken voor de toe te passen producten. Producten die geleverd worden met een KOMO productcertificaat op BRL 2804-1 voldoen namelijk aantoonbaar aan de eisen uit deze BRL. Uiteraard wordt er veel aandacht besteedt aan de luchtdichtheid van het afdichtingsmiddel. In het laboratorium van SKG-IKOB in Geldermalsen worden de producten onderworpen aan luchtdichtheidsmetingen. Deze metingen alleen zijn echter niet voldoende om ook een uitspraak te kunnen doen over de prestaties op de lange termijn. Een gebouw moet immers ook na 5, 10 of 25 jaar voldoen aan de luchtdichtheidseis.

Daarom borgt de certificering meer dan dat en toont het aan dat de producten aantoonbaar bestand zijn tegen de bewegingen in een gebouw door uitzetting en krimp van de constructie(delen). Ook wordt de invloed van vocht en temperatuurswisselingen, de waterdampdoorlatendheid en eventuele aantasting van het materiaal door andere materialen op het afdichtingsproduct onderzocht. Een slechte prestatie op deze eigenschappen zou de luchtdichtheid van de naden, voegen en kieren op termijn negatief kunnen beïnvloeden.

BRL 2804-1 is in tegenstelling tot vele andere beoordelingsrichtlijnen niet gebonden aan een materiaalsoort. Bij het realiseren van luchtdichte afdichtingen kan er gekozen worden voor verschillende materialen. Zo zijn er tapes, banden, smeerbare- of spuitbare producten of combinaties daarvan op de markt. De eisen zijn afgestemd op de toepassing van het product. Daarbij wordt onderscheid gemaakt tussen voeg-overlappende, voeg-vullende afdichtingen en afdichtingen voor doorvoeren of wanddozen. Nieuwe toepassingen kunnen ook op basis van deze beoordelingsrichtlijn beoordeeld worden. Onafhankelijk van de materiaalkeuze en de oplossing die een producent biedt, worden de producten op vergelijkbare eigenschappen beoordeeld.

Naast eerst de keuze voor geschikte afdichtingsmateralen is het van belang dat deze in de praktijk ook op de juiste manier worden aangebracht. Er bestaat natuurlijk de mogelijkheid om na het aanbrengen van afdichtingsproducten de luchtdichtheid van de aansluiting te bepalen met een praktijktest. De testapparatuur van SKG-IKOB is geschikt om zowel in nieuwbouw, bestaande bouw als in de bouwfase een prakijkmeting uit te kunnen voeren. De realisatie van een luchtdichte aansluiting begint met een goede detaillering en een goed ontwerp. Op basis daarvan dient bepaald te worden welk afdichtingsmiddel in deze situatie het meest geschikt is om toe te passen. Daarna verschuift de focus naar een correcte uitvoering. Om deze fases correct te doorlopen dient het bedrijf bij voortduring te beschikken over de juiste deskundigheid en vaardigheden. 

Alle reden voor SKG-IKOB om ook voor het realisatieproces in de praktijk een beoordelingsrichtlijn te ontwikkelen. In oktober 2020 is BRL 2804-2 gepubliceerd, op basis waarvan applicatiebedrijven in aanmerking kunnen komen voor het KOMO procescertificaat voor het realiseren van een luchtdichte afdichting. Daarmee wordt een nog grotere zekerheid gewaarborgd dat de uiteindelijke prestatie van het gebouw op het gebied van luchtdichtheid voldoet aan de eisen die daaraan gesteld zijn, zodat we met elkaar nog beter kunnen werken aan het behalen van de klimaatdoelstellingen die overeengekomen zijn.