Voorbereid op de Wet Kwaliteitsborging met een opleverdossier Gevelbouw

De Wet Kwaliteitsborging voor het bouwen gaat in per 1 juli 2022. Maar om straks de juiste zaken te kunnen aanleveren, is voorbereiding nu van belang. Een impressie van de vragen die Hans Zwaanenburg stelde aan Bert Videler.

“Deze wet stuurt zowel de Omgevingswet als het Burgerlijk Wetboek aan. De Omgevingswet gaat onder meer over het bevoegd gezag en wijzigt het proces van vergunningaanvraag voor een bouwproject en er is sprake van de inbreng van een private kwaliteitsborger. De Omgevingswet verandert de rol van de gemeente, het bevoegd gezag, en er komt een kwaliteitsborger in beeld. Deze stelselwijziging geldt voor gebouwen in Gevolgklasse 1. Dit zijn bijvoorbeeld grondgebonden woningen, kleinere bedrijfshallen en kleinere infrawerken. Vergunningsaanvragen vanaf 1 juli 2022 voor dit type gebouwen vallen onder de nieuwe wet. Het Burgerlijk Wetboek heeft betrekking op private contracten. De Burgerlijk Wetboek wijzigingen gaan gelden voor ieder bouwwerk dat gebouwd wordt per 1 juli 2022, dus ook voor gebouwen die nu gebouwd worden en na 1 juli 2022 opgeleverd worden. Een belangrijke wijziging is de aansprakelijkheid. Ook Als er een zichtbaar gebrek is en je kan niet aantonen dat je dat op de juiste wijze hebt gebouwd, dan moet je dat alsnog oplossen. Dus je moet zorgen dat je bewijslast hebt, dat je alles op de juiste manier hebt gebouwd.”

“Als je kijkt naar het Burgerlijk Wetboek en dan met name de aansprakelijkheid, dan moet je straks gaan aantonen dat je je werk hebt opgeleverd op de juiste manier, dit moet je borgen en vastleggen in een dossier. Gevelbouwers werken meestal voor een hoofdaannemer die te maken heeft met deze wet- en regelgeving, die dit door zal leggen naar zijn onderaannemers in zijn contractvorming. De verhoogde aansprakelijkheid geldt dus voor alle projecten, dus ook voor gevolgklasse 2 en 3, dus bijvoorbeeld als je de gevel bouwt voor een groot ziekenhuis. Om je in te dekken voor die verhoogde aansprakelijkheid moet je nu al beginnen met je dossier op te bouwen en aantonen dat je het juiste werk levert en je risico’s op de juiste manier geborgd hebt. 

En bij de projecten in gevolgklasse 1, dus bijv. grondgebonden woningen, gaat de kwaliteitsborger ook nog informatie vragen, zoals: Hoe heb je het gebouwd? Heb je attesten? Voldoet het aan het Bouwbesluit? In het algemeen vraagt de Wet Kwaliteitsborging bewijslast dat je het juiste hebt gebouwd. Dat kunnen keuringsformulieren, foto’s etc. zijn. Ook leveranciers kunnen hier een rol in spelen door een gevelbouwer of aannemer te voorzien van de juiste informatie en gebruikerswenken voor het consumentendossier.”

“De wetgever wil dat we meer gaan kijken naar de gerealiseerde kwaliteit dan naar de papieren kwaliteit. In de beginfase, nog voor het starten met bouwen, moet er een keuze gemaakt worden voor een instrument voor kwaliteitsborging. Er zijn op dit moment  vijf instrumenten in Nederland die gehanteerd kunnen worden. Ook moet er een keuze gemaakt worden voor de kwaliteitsborger die het werk gaat toetsen. Vervolgens moet er een risicoanalyse gemaakt worden, dus vastleggen, kijkend naar het Bouwbesluit en het specifieke project, wat de risicovolle items zijn. In een borgingsplan moet er vervolgens vastgelegd worden hoe we die gaan beheersen tijdens het bouwproces. Hier zal de expertise van de gevelbouwer en leveranciers gevraagd worden. Tijdens de bouw moet er bewijslast verzameld worden. Eigenlijk ga je dan uitvoeren wat je in het borgingsplan bedacht hebt om aan te tonen dat alles correct gebouwd is. Dat is echt een cultuurverandering. Uiteindelijk krijg je aan het einde van de bouw een dossier. Alle partijen moeten hun bijdrage gaan leveren aan dat dossier tot aan het einde van de bouw, waaruit blijkt dat ze op de juiste manier hebben gebouwd. De kwaliteitsborger die betrokken is bij dat hele proces beoordeelt dit dossier en zal dan daaruit de conclusie trekken dat het bouwwerk naar een zeer hoge mate van waarschijnlijkheid voldoet aan het Bouwbesluit, want dat is waar de kwaliteitsborger naar kijkt. En om dat te staven, moet hij aan het einde van het proces ook de verklaring afgeven aan een gemeente dat dit project voldoet aan de eisen.”

“Wat van belang is, is dat je in de fases engineering, productie en montage gaat kijken, hebben we het nog over dezelfde eisen en hoe gaan we dat met elkaar aantonen en wat spreken we af wat er straks in dat opleverdossier komt. En het is heel goed dat je daar in de fase van engineering mee begint en dat gesprek aangaat met de opdrachtgever en de kwaliteitsborger. Zorg er dus voor dat je in al deze fasen alle zaken afhecht die je ook afspreekt met de kwaliteitsborger en  de fasering is van belang zodat je niet aan het einde al het aantoon-werk hoeft te doen. En ook in de productie van je kozijnen kan je al heel veel aantonen, bijvoorbeeld je glas wat gemaakt is of je laagdikte metingen. Je kan je dossier in die fases al opbouwen. En dat is van belang, want dat scheelt werk en het schept vertrouwen bij de kwaliteitsborger, dus ik denk dat het een interessante werkwijze is. Goede zaak!”