VMRG | Van EPC naar BENG, wat betekent dit voor de gevelbranche?

Vanaf 1 juli 2020 verlaten we na 25 jaar de EPC als meetinstrument voor de energieprestatie van gebouwen. Vanaf die datum gaan we over op BENG. Voor alle nieuwbouw, zowel woningbouw als utiliteitsbouw, geldt dat de vergunningaanvragen vanaf 1 juli 2020 moeten voldoen aan de eisen voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen (BENG).

BENG-indicatoren

In Nederland leggen we vanaf 1 juli 2020 de energieprestatie voor Bijna EnergieNeutrale Gebouwen vast aan de hand van 3 eisen, BENG 1, 2 en 3.
BENG 1 is de maximale energiebehoefte in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar. Voor hetbepalen van de energiebehoefte wordt de energiebehoefte voor verwarming en koeling opgeteld. Hierbij wordt gerekend met een vastgesteld ‘neutraal’ ventilatiesysteem.  De energiebehoefte kan worden ingevuld met hernieuwbare of fossiele energie.

BENG 2 is het maximale primair fossiel energiegebruik, eveneens in kWh per m2 gebruiksoppervlak per jaar. Het verschil tussen energiebehoefte en het primair fossiel energiegebruik is dat bij primair fossiel energiegebruik de systeemverliezen (zoals leidingverliezen bij verwarming), hulpenergie (zoals pompen) en het rendement van de opwekkers (zoals de CV-ketel) worden meegenomen. Bij energiebehoefte is dat niet het geval. BENG 3 is het minimale aandeel hernieuwbare energie in procenten. Het aandeel hernieuwbare energie wordt bepaald door de hoeveelheid hernieuwbare energie te delen door het totaal van hernieuwbare energie en primair fossiel energiegebruik.

BENG-eisen

Onderstaand schema geeft een overzicht van de definitieve BENG-eisen voor woonfuncties.

Bij BENG 1 zijn de eisen mede afhankelijk van de verhouding tussen verliesoppervlak (Als) en het gebruiksoppervlak (Ag). Verliesoppervlak (Als) is het totaal van de oppervlakten van alle constructies van een gebouw die rekenzones omsluiten en waardoor thermische energie naar of vanuit het buitenklimaat of naar of vanuit aangrenzende ruimten wordt getransporteerd. Gebruiksoppervlak (Ag) is de oppervlakte van ruimte of van een groep van ruimten, gemeten op vloerniveau, tussen de opgaande scheidingsconstructies die de desbetreffende ruimte of groep van ruimten omhullen. Gebouwen met een ongunstige verhouding gebruiksoppervlak versus verliesoppervlak, zoals vrijstaande woningen en patiowoningen, hebben een hogere energiebehoefte.

De definitieve eisen voor alle gebouwen zijn opgenomen in de brief van minister Ollongren aan de tweede kamer van 11 juni 2019.   

Temperatuur- overschrijdingseis (TO juli)

Door de goede isolatie van nieuwbouwwoningen ontstaat er het risico op oververhitting in de zomer. Voor woningen zonder koelmogelijkheid wordt een grenswaarde gesteld aan de temperatuuroverschrijdingseis, TO juli. Door deze eis aan te kondigen, is het al wel duidelijk dat koeling (passief en/of actief) een integraal onderdeel van een gebouwontwerp moet worden. Minister Ollongren (BZK) heeft eind augustus 2019 de grenswaarde voor temperatuuroverschrijding (TOjuli) bekendgemaakt: het wordt 1,0.

De nieuwe eis ter verlaging van het risico op oververhitting bij nieuwbouwwoningen gaat in per 1 juli 2020. Dat is dus tegelijk met de invoering van de eisen voor BENG).

NTA 8800

Voor de bepaling van de energieprestatie van een gebouw is de nieuwe rekenmethode NTA 8800 gepubliceerd. De NTA 8800 bevat geen eisen aan de energieprestatie van gebouwen, maar is een bepalingsmethode waarmee wordt vastgesteld of aan de eisen wordt voldaan die worden opgenomen in wet- en regelgeving. NTA 8800 is een methodiek die van toepassing is op zowel nieuwbouw, bestaande bouw, woningbouw als utiliteitsbouw.

Per 1 juli 2020 vervangt de NTA 8800:

–     NEN 7120 “Energieprestatie van gebouwen – Bepalingsmethode”,

–     NEN 8088 “Bepalingsmethode ventilatie en luchtdoorlatendheid gebouwen” en

–     NEN 1068 “Rekenmethode thermische isolatie van gebouwen”.

Consequenties voor de gevelbranche

BENG 1 bespaart. Hoge luchtdichtheid en isolatie gaan lang mee, zijn robuust en vragen geen regulier onderhoud. Als gevolg van goed investeren in BENG 1, kunnen in BENG 2 de installaties kleiner/eenvoudiger uitgevoerd worden.

Nieman Raadgevende Ingenieurs heeft in opdracht van Lente-Akkoord onderzoek verricht naar de consequenties van de concept BENG-eisen (november 2018) op de bouwpraktijk. De concept BENG-eisen zijn berekend met de NTA 8800 als bepalingsmethode. Het onderzoek richtte zich op 12 bestaande projecten van grondgebonden woningen en woongebouwen. Met betrekking tot BENG 1 wordt in het rapport geconcludeerd dat met de minimale eisen uit het huidige Bouwbesluit, alle woningen voldoen aan de concept BENG eisen. 

Beter mag altijd

De hierboven genoemde eisen voor de BENG-indicatoren, zijn de minimale eisen die door de overheid gesteld worden aan de (verbeterde) energieprestatie voor gebouwen. Hieraan moet minimaal voldaan worden, beter mag altijd.