VMRG | Hotel Jakarta Amsterdam: Verre van alledaags

Het Java-eiland in het Oostelijk Havengebied van Amsterdam is sinds medio vorig jaar een markant gebouw rijker: Hotel Jakarta Amsterdam. Slanke, aluminium gevelpanelen met een bijzondere perforatie symboliseren de historische maritieme verbinding tussen Amsterdam en Azië. Ook bij binnenkomst waan je je in een ‘andere’ wereld dankzij de grote botanische binnentuin onder een enorm glazen atriumdak als centraal middelpunt. Een verre van alledaags ontwerp.

SeARCH Architects heeft samen met opdrachtgever en exploitant WestCord Hotels alles uit de kast getrokken om van het Jakarta Hotel een waar icoon te maken, zowel in ontwerp als in constructie. Het gebouw bestaat namelijk grotendeels uit een houten hoofddraagstructuur, een constructie die door het hele hotel zichtbaar is. Alle balken, kolommen, plafonds en kozijnen zijn in naturel hout met FSC-keurmerk uitgevoerd. Vervolgens zijn 176 van de in totaal 200 hotelkamers als geprefabriceerde units in slechts drie weken tijd in de hoofddraagconstructie geschoven. Het viersterrenhotel heeft behalve een hotelfunctie ook een functie voor de buurt. Rondom de botanische binnentuin op de begane grond bevinden zich onder meer een bakker, restaurant, bar en een zwembad dat openbaar toegankelijk is. In een kleine expositieruimte worden bovendien stukken uit de collectie van het Tropenmuseum getoond.

Een engineeringsronde

Het uiterlijk van Hotel Jakarta Amsterdam is minstens zo bijzonder als het binnenste. De gevel ademt historie door het perforatiepatroon van een enorm VOC-schip in de aluminium gevelpanelen, een huzarenstukje van VPT Versteeg. “In het voortraject zijn we door een aantal gevelbouwers, aannemers en architecten gevraagd mee te denken in het ontwerp,” zegt directeur
Peter Moser van VPT Versteeg. “Er passeerden behoorlijk wat uiteenlopende ideeën de revue. Na gunning hebben we in nauwe samenwerking met hoofdaannemer M.J. de Nijs en zonen, Scheuten Absoluut Glastechniek en Kingspan|Brakel Atmos (glasdak) de afstemming gezocht om gemeenlijk in één engineeringsronde het tekenwerk met de architect af te kaarten. Een grote uitdaging vanwege de unieke ideeën, de hoge eisen aan isolatiewaarde, brandveiligheid, de Breeam-ambitie én natuurlijk het gestelde budget. Het mooie van deze samenwerking was dat alle partijen met open vizier hun creativiteit hebben kunnen laten gelden. En dat leidt tot iets moois, zo blijkt hier maar weer.”

Art-Punch

Aan de oost- en noordzijde van het gebouw bevindt zich de bronskleurige, aluminium gevelbekleding met elk zijn eigen unieke perforatiepatroon. “De gekozen afbeeldingen van oude scheepsillustraties zijn volgens Moser in Photoshop verrijkt tot het plaatje zoals nu over de gevel is geprojecteerd. “Wij hebben de machinevertaling gedaan om het tot een produceerbaar geheel te maken, Art Punch noemen we dat.

In dit geval zijn er vierkantjes in verschillende afmetingen in het plaatmateriaal geperforeerd die zorgen voor de grijswaarden in de afbeelding. Dat principe is doorgevoerd over beide gevels. Op grote afstand zijn de oude scheeps-illustraties mooi zichtbaar, terwijl je dichtbij de gevel ervaart dat er ‘iets’ met de gevel aan de hand is. Het perforatiepatroon geeft de gevel op korte afstand wat meer dynamiek.” VPT Versteeg is heer en meester in deze Art Punch-techniek en heeft ook de engineering- en rekencapaciteit om gevels van dit formaat technisch produceerbaar te maken. “Normaliter monteren we de gevelpanelen op een bouwkundige achtergrond, in dit geval op een modulaire structuur. Ook dat vroeg extra aandacht, in dit geval richting bevestigingsmethodiek.”

Glasdaken

Een andere eyecatcher van Hotel Jakarta Amsterdam is het grote glazen atriumdak boven de botanische binnentuin. “Het glazen dak van 38 bij 17 meter bestaat uit dubbele glasplaten die voor 50% zijn gevuld met BIPV-cellen,” zegt Leon van den Elzen van Kingspan|Brakel Atmos. “Daarmee vervult het glazen dak een dubbelfunctie: energie opwekken en zonwerend. De 50:50-verdeling maakt dat er ruim voldoende daglicht in het atrium binnentreedt. Het dak is bovendien uitgerust met geïntegreerde ventilatieramen, type Ventria, in verband met de klimaatbeheersing. Ook deze ventilatieramen zijn voorzien van BIPV-cellen, waarin de bekabeling zeer strak is weggewerkt. Omdat het glazen dak onder een minimaal afschot ligt, hebben we aan de buitenzijde de opstanden geminimaliseerd zodat er geen vuil- of waterophoping ontstaat tegen bijvoorbeeld opstaande profielen.”

Skybar

Het voorkomen van vuil- en waterophoping was ook een issue bij de glazen constructie van de skybar van het hotel. Vanuit deze bar in het bovenste puntje van het gebouw heb je een indrukwekkend
uitzicht over het IJ en over Amsterdam. “Opstandjes waar vuil en water zich kan ophopen, zijn natuurlijk uit den boze,” weet Van den Elzen. “De detaillering van de glasdakconstructie is zodanig gekozen dat een vlak geheel is ontstaan. De overgang van dak naar wand is een glas op glas oplossing die constructief is verlijmd en afgestemd met de gevelbouwer. Het dak zorgt voor het opvangen van de windbelasting van de bovenste gevelramen, terwijl de gevelramen op hun beurt de dakbelasting (sneeuw)  opvangen.”

Tot slot heeft Kingspan|Brakel Atmos ook de RWA-installatie in het hotel gerealiseerd. “De installatie bestaat uit achttien mechanische rookafvoerkasten die geforceerd rook afzuigen,” legt Van den Elzen uit. “Op de begane grond en verdiepingen zijn in nauw overleg met de architect glazen klepjes, type Estra-TG Top,  in de gevel aangebracht ten behoeve van de natuurlijke luchttoevoer. In het atrium zijn de afsluitsecties voor de mechanische ventilatoren geplaatst die esthetisch fraai zijn weggewerkt met bamboe, waardoor ze aan het zicht zijn onttrokken.”

Hotel Jakarta Amsterdam is medio vorig jaar geopend en spreekt tot de verbeelding van menig bezoeker. Ook de betrokken partijen zijn maar wat trots op het eindresultaat.  

Tekst: Roel van Gils   Beeld: Kingspan | Brakel Atmos en VPT Versteeg | Frans van Mensfoort

Bouwinfo

Hotel Jakarta, Amsterdam

Opdrachtgever
M.J. de Nijs en zonen

Architect
Search Architects

Leverancier glasdaken
Kingspan|Brakel Atmos

Leverancier gevelbekleding
VPT Versteeg

Leverancier glas
Scheuten Absoluut Glastechniek