VMRG | Circular Inspirations

De gevel ‘ontleden’

Toen de VMRG mij vroeg om een column te schrijven over mijn rol in de circulaire geveleconomie, hoefde ik niet lang na te denken om dat te doen. Het afgelopen jaar ben ik betrokken geraakt bij verschillende projecten, initiatieven en start-ups die alle in mijn ogen koploper zijn in deze nieuwe economie. Als circulariteitsadviseur ben ik betrokken bij de gevelrenovatie van gebouw B+C van Hogeschool Windesheim. Hier passen wij de, door Alba Concepts ontwikkelde, Building Circularity Index^© (hierna: BCI) toe als sturingsinstrument om een circulaire gevel te realiseren. Bij de uitvraag is aan de markt een BCI van minimaal 60% meegegeven. De BCI weegt de verantwoorde herkomst van producten en materialen in de gevel, het afvalscenario van de totale gevel en de losmaakbaarheid op component- en productniveau. Met het bouwteam zijn wij de uitdaging aangegaan om deze 60% daadwerkelijk te realiseren. Materiaalkunde en bouwtechniek vormen de sleutel tot succes, omdat wij met elkaar de gevel tot op grondstof- en materiaalniveau ‘ontleden’ en de type verbindingen en de toegankelijkheid daarvan kritisch beschouwen. Ook hebben wij geprobeerd om de gevel op basis van een alternatief circulair verdienmodel in te kopen. Dat is helaas niet gelukt, omdat de bestaande manier van inkopen en boekhouden dit vooralsnog niet toelaat. Ik heb hiervan geleerd dat ik deze interne belanghebbenden nog eerder ga betrekken in toekomstige projecten.

Naast de steeds belangrijkere rol van circulariteit in bouwprojecten, zijn er ook een aantal start-ups bezig om de bouw- en vastgoedmarkt volledig op zijn kop te zetten. Een veelbelovend platform is Excess Materials Exchange (hierna: EME)^[1] wat inzet op het matchen van producten en materialen door cross-sectoraal te zoeken naar de meest hoogwaardige bestemming. EME is dé datingsite voor secundaire materialen en producten. Voor het matchen registreert EME de grondstoffen, materialen en producten, van bijvoorbeeld een gevel, in een paspoort. Op basis hiervan bepalen zij de financiële waarde op recycling- en hergebruikniveau, alsmede de ecologische en sociale waarde. De door EME inzichtelijk gemaakte valuecase vormt de basis voor het voeren van de discussie over de keuze voor een totaal nieuwe gevel, ten opzichte van een te hergebruiken en/of te recyclen gevel al dan niet op componentniveau. Andere waarden worden zodoende in de besluitvorming geïntroduceerd en maken op onderdelen de door veel bedrijven en publieke organisaties omarmde Sustainable Development Goals meetbaar. Want de tijd dat het onderbuikgevoel overheerste, is wat mij betreft voorbij en is het nu tijd om op basis van feitelijk inzicht juiste keuzes te maken.

^[1] https://excessmaterialsexchange.com/