Heeft de bouwsector nog toekomst in zijn huidige vorm?

Een kritische geest kan zich deze vraag momenteel haast bij elke sector stellen. De tijd dringt om de klimaatschade die is aangebracht te vertragen of zelfs te stoppen. In een recent rapport van de Intergouvernementele Werkgroep inzake klimaatverandering (IPCC) van de Verenigde Naties wordt benadrukt dat de cruciale doelstelling om de temperatuur wereldwijd te beperken tot 1,5°C boven het niveau van het einde van de 19de eeuw, buiten bereik dreigt te raken. In datzelfde rapport wordt ook gesproken van een onweerlegbaar bewijs dat de mens de oorzaak is van de klimaatcrisis. Nu er steeds meer overstromingen, bosbranden en hittegolven ontstaan, is de uitdaging waar we voor staan nog nooit zo duidelijk geweest. Ondertussen worden grondstoffen schaars door een groeiende bevolking en steeds meer welvaart. We kunnen dus stellen dat de consumptiemaatschappij waarin we verzeild zijn geraakt van ‘kopen, gebruiken en weggooien’ niet langer houdbaar is: we moeten dringend anders omgaan met onze grondstoffen en materialen. 

Voor de bouwsector betekent het dat bij elk product dat gebruikt wordt we ons de vraag moeten stellen of dat wel nodig is en of we het ooit kunnen hergebruiken of recycleren. En dat begint al bij het ontwerp. In mijn rol als duurzaamheidsexpert bij Reynaers Aluminium ga ik continu op zoek naar duurzamere manieren om aluminiumproducten te ontwerpen en zo goed mogelijk circulair bouwen te ondersteunen. Het einddoel zou zijn dat grondstoffen, materialen en producten hun waarde zoveel mogelijk blijven behouden, waardoor er uiteindelijk zo goed als geen afval meer is. Een ambitie die we binnen de bouwsector enkel kunnen bereiken door veel nauwer samen te werken. Architecten die het ontwerp bepalen en de verschillende spelers binnen de productie-industrie moeten meer met elkaar in gesprek gaan om te werken aan het grotere geheel van circulariteit. Zo kunnen we binnen de sector ook meer gebruik maken van andere disciplines zoals natuurkundigen en werktuigbouwkundigen die de kennis hebben over hoe materialen en producten opgebouwd zijn. Kortom, de bouwsector gaat, net als vele sectoren, noodgedwongen een disruptieve periode moeten doorstaan, die ongetwijfeld tot veel opportuniteiten en drastisch minder grondstoffenverbruik zal leiden. Een noodzakelijke transitie om de klimaatcrisis het hoofd te bieden.