Fantastische projecten in turbulente markt

Door dure grondstoffen dreigt de bouw in een vicieuze cirkel van prijsstijgingen terecht te komen. Door de oplopende kosten loopt het aantal inschrijvingen op aanbestedingen terug, waardoor de prijs voor zowel woningen als kantoren verder wordt opgedreven. De druk op de politiek neemt daarbij toe om iets te doen aan deze explosieve prijsstijgingen. Maar vooralsnog schetst het huidige demissionaire kabinet vooral een beeld van met zichtzelf bezig te zijn.

Positief is dat de Nederlandse economie alweer bijna terug is op het niveau van voor de coronacrisis. In het afgelopen kwartaal groeide de economie met 3,1%. Wanneer de groei wordt vergeleken met de cijfers van vorig jaar is er zelfs een toename zichtbaar van 9,7% (de grootste jaar-op-jaargroei ooit), en daarmee nog slechts 0,4% kleiner dan de omvang van de economie voor corona in 2019. Volgens de augustusramingen van het CPB stijgt het BBP in 2021 met 4%, gevolgd door 3% groei in 2022. Allemaal goed nieuws zou je zeggen, maar er worden ook mogelijke bedreigingen gezien die de snelle groei kunnen hinderen.

Een punt van zorg is het globale gevecht om de beschikbaarheid van grondstoffen wat de prijzen daarvan opdrijft en daarmee de kosten voor de afnemende industrie veel sterker laat oplopen dan eerder dit jaar was voorzien. Zo lag de olieprijs in juli 74% hoger dan in dezelfde periode een jaar geleden. Bij de prijs van Aluminium werd er 49% meer betaald. Aluminium is daarmee duur en de verwachting is dat dit de komende jaren zo blijft. Want aluminium is niet alleen een veel gebruikt materiaal in de gevelbouw maar ook een zeer gewild materiaal voor de energietransitie.

Een ander punt van zorg is dat het aantal werklozen blijft dalen. Het werkloosheidspercentage staat in juli op 3,1% en daarmee is het percentage onvervulbare vacatures niet alleen hoger dan voor de crisis, maar zijn er ook meer vacatures dan werklozen. Bedrijven in de bouw en gevelbouw zetten alles op alles om de productie te verhogen, maar kunnen de stijging van de vraag veelal nauwelijks bijhouden door tekorten aan materiaal en/of personeel. 

De vergunningverlening voor nieuwbouwwoningen groeit gestaag. In het tweede kwartaal van 2021 werd voor de bouw van bijna 19.000 woningen een vergunning gegeven, 25% meer ten opzichte van vorig jaar. Ook voor de Utiliteitsbouw zijn er in de afgelopen 12 maanden 14% meer vergunningen afgegeven. Mede om die reden hebben CBS en Bouwkennis de groeicijfers voor de Utiliteitsbouw voor de komende twee jaar met 15% naar boven toe bijgesteld en zijn de vooruitzichten zeker voor de Utiliteitsbouw positiever dan begin dit jaar door het EIB voorspeld. Als resultaat van deze ontwikkelingen namen de orderportefeuilles van zowel de woningbouwers als in de utiliteitsbouw toe tot 12,5 respectievelijk 10,1 maanden. 

Al met al houdt de bouw zich daarmee goed staande tijdens de coronacrisis. Zeker wanneer we ons realiseren dat de omzet in de bouw in het tweede kwartaal van 2021 9,3% hoger lag in vergelijking met een jaar eerder. Wel blijven er de nodige onzekerheden over de eerdergenoemde beschikbaarheid van materialen, de prijsstijgingen van grondstoffen en de zorgen over de krapte op de arbeidsmarkt. Maar desalniettemin zien we dat de Gevelbranche in staat is en blijft om fantastische projecten te realiseren zoals op 16 september jl. maar weer eens duidelijk werd bij de prijsuitreiking van Het Beste Gebouw van 2021 door de Branchevereniging Nederlandse Architectenbureaus (BNA). 

Samenwerking tussen ontwerpers, architecten en de gevelindustrie is dan ook onontbeerlijk en noodzakelijk. Door de snelle ontwikkeling van geveltechnologie en architectuur is intensieve samenwerking gewoon nodig om topprestaties te leveren. Gevels zijn voor gebouwen natuurlijk ook een fantastische mogelijkheid tot expressie van de creativiteit van de architect. Gebouwen ontlenen hun esthetische waarde en karakter immers voor een groot deel aan het uiterlijk van de gevel. Beide professies BNA en VMRG dragen hier simultaan aan bij. Samenwerking met gevelbouwers met het VMRG Keurmerk biedt architecten dan ook de zekerheid van kwaliteit en resulteert ook in een turbulente markt in fantastische projecten.