FAC ontdekt architecturaal Amsterdam

De Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) organiseerde op 24 juni haar zesde architecturale uitstap. Doel: haar leden-aluminiumconstructeurs en partners-toeleveranciers samenbrengen om te netwerken terwijl ze bijzondere architectuur bewonderen alsook aluminiumprojecten ontdekken waaraan sommigen onder hen hebben meegewerkt. Na twee edities in België – Antwerpen in 2019 en Hasselt in 2021 – viel de keuze voor de uitstap dit jaar op de verkenning van een stukje modern architecturaal Amsterdam, die – hoe kan het anders?- per fiets en per boot plaatsvond. Een twintigtal leden en partners tekenden present voor het bezoek. Een terugblik.

Terwijl de laatste druppels van het onweer dat Amsterdam ’s nachts had overspoeld uit de hemel vallen, sijpelen de deelnemers binnen op de plaats van afspraak, het NH Hotel Zuid. Na een welkomstdrankje en de verdeling van de fietsen, vatten we onze fietstocht aan. 

We rijden richting Zuidas, een wijk van bijna 245 hectare waar sinds 1950 talrijke kantoorgebouwen en wooncomplexen zijn verrezen, het ene al imposanter dan het andere. Voor architectuurliefhebbers is dit een plek van pure be(ver)wondering. Tijdens het eerste deel van ons parcours spitsen we onze aandacht toe op een aantal gebouwen rond de Gustav Mahlerlaan. 

We houden halt bij The George en krijgen een woordje uitleg van Bas Aarts van FAC-partner Kawneer die, net zoals voor diverse andere bouwprojecten in Amsterdam, de aluminium raamsystemen leverde. The George, die 47 appartementen en penthouses over elf bouwlagen telt, is een ware blikvanger. Bekeken vanop de De Boelelaan wordt duidelijk waarom architect Liesbeth van der Pol (DOK Architecten) het gebouw omschrijft als een ‘vrolijke, opwaaiende zomerjurk’. De glazen zuidgevel vormt immers, met zijn getailleerde bovenkant en opwaaiende randen onderaan, een waterval van terrassen en veel groen, terwijl het patroon van de noord- en zijgevels is opgebouwd met vijf verschillende kleuren geglazuurde baksteen en evenveel voegkleuren.

Op 100 meter van The George trekken twee oranjerode wolkenkrabbers onze aandacht. De woon- en de kantoortoren van respectievelijk 29 en 27 verdiepingen vormen een eenheid door de materiaalkeuze en het gevelraster. Door de toepassing van vijf afgestemde soorten baksteen ontstaat een kleureneffect dat van beneden naar boven van donker naar licht en van ruw naar glad verloopt. Het raampatroon dat in de gevels is aangebracht, is bij de woontoren dubbel zo breed als dat van de kantoortoren. Het patroon- en kleurenspel maakt van de torens een ware lust voor het oog. 

We vervolgen ons parcours richting The Edge, het 40.000 m2 grote, vijfhoekige hoofdkantoor van Deloitte/AKD. Het gebouw dat in mei 2015 officieel werd geopend, maakt indruk door zijn vijftien verdiepingen hoge atrium en het schuine dak dat de skyline doorboort. The Edge ontving als eerste in de Benelux het BREEAM Outstandingontwerpcertificaat. Dit had het te danken aan het gebruik van actieve energieconcepten (warmte-koudeopslag, warmtepompsysteem met een aansluiting op stadsverwarming, PV-installatie, … ) in combinatie met de technisch innovatieve en optimale uitvoering van de schuine, geknikte gevel met Kawneer producten en oplossingen.  

Schuin tegenover The Edge krijgt het nieuwe Onderzoeksgebouw van de Vrije Universiteit Amsterdam en waaraan FAC-constructeur Vorsselmans meewerkt, geleidelijk aan vorm. Het Onderzoeksgebouw zal onderdak bieden aan een breed scala aan functies en faciliteiten voor onderwijs en onderzoek naar maatschappelijke vraagstukken op het gebied van onder andere neurowetenschappen en oncologie. Het wordt uitgerust met onderzoekvoorzieningen zoals elektronenmicroscopie en trillingsvrije laserfaciliteiten. De oplevering is gepland eind 2023.

We houden halt aan het Gustav Mahlerplein voor de lunch en een rondleiding in de Circl, een energiezuinig en volledig demontabel paviljoen dat volgens duurzame en circulaire principes in opdracht van ABN AMRO werd gebouwd en bedoeld is als inspirerende ontmoetingsplek.  Binnenin het gebouw is er naast de vergader- en werkruimte, ook een ‘living lab’ waar veelbelovende innovaties worden toegepast en getest. Een deel van de gevel is in samenwerking met de TU Delft geschikt gemaakt voor het toepassen van nieuwe materialen. Alle materialen, componenten en onderdelen van het gebouw zijn vastgelegd in het digitale LLMNT gebouwenpaspoort. 

Van de Circl verplaatsen we ons naar het nieuwe kantoor van het Europees Geneesmiddelen Agentschap (EMA) dat in november 2019 werd opgeleverd, een waar bravourestuk aangezien EMA pas twee jaar eerder had beslist om van Londen naar Amsterdam te verhuizen. VGV Façades, een samenwerking tussen Vorsselmans en het Nederlandse De Groot & Visser, voorzag het gebouw van de imposante, transparante gevel. Dit vergde de engineering, productie en montage van zo’n 10.500 m² elementengevels met manuele spuiventilatie, bijna 4.800 m² vliesgevels en ongeveer 6.750 meter zetwerk voor de zonwerende vinnen. Voor de elementgevel werd in samenwerking met Schüco een nieuw profiel ontwikkeld dat kant-en-klaar en inclusief vinnen vanuit de fabriek snel en eenvoudig kon worden gemonteerd. 

Na de ontdekking van de imposante architecturale Zuidas bezoeken we kort Oostenburg, een van de oostelijke eilanden in het centrum van Amsterdam, om daarna in te schepen voor een boottocht langs de oevers van het IJ, waar industriegebieden de afgelopen decennia worden getransformeerd in wijken met een mix van werken, wonen en uitgaan.

Vooral de Pontsteiger in de Houthavens maakt grote indruk. Dit spectaculaire wooncomplex, dat bestaat uit de constructie van een ‘brug’ die twee 90 meter hoge torens met elkaar verbindt, werd opgeleverd in 2019. In de gevels wordt een speels raster van marmerwit beton afgezet met ambachtelijk geglazuurde bakstenen. De kameleontische tinten groen en brons creëren een gevel die verandert met het licht en het tijdstip van de dag, net als het oppervlak van het water dat het gebouw omringt. 

We sluiten onze uitstap van dit jaar af in de A’DAM Toren aan de IJ-oever in Amsterdam-Noord. Bij het diner praten we na over de prachtige ontdekkingen van de dag en nemen we ons voor om er volgend jaar opnieuw bij te zijn.