Entreegebouw Amsterdam UMC:Vol met uitdagende details

Het nieuwe entreegebouw van het Amsterdam Universitair Medisch Centrum is vormgegeven als een glazen paviljoen. Door de zachte en ronde vormen is er bijna geen rechte lijn aan te ontdekken. Het paviljoen vormt dan ook een groot contrast met de bestaande rechttoe-rechtaan bebouwing uit de jaren tachtig. Aan gevelbouwer Vorsselmans de taak om de geveldichting van het nieuwe entreegebouw te realiseren, vol met uitdagende details. Een gesprek met projectleider Luc Kuipers.

Het entreegebied van het Amsterdam UMC is getransformeerd van een jungle van asfalt en auto’s naar een groene omgeving voor patiënten, bezoekers, medewerkers, studenten en buurtbewoners. De nieuwe hoofdentree oogt verfrissend met zijn ronde vormen en gebogen glas, midden in het nieuw aangelegde parkachtige landschap. “Het paviljoen kent twee niveaus, waarbij de hoofdentree tot het ziekenhuis op de eerste verdieping is gelegen”, zo legt Kuipers uit. “Uiteraard is er ook vanuit het maaiveld (niveau parkeren) toegang tot het paviljoen, waarna bezoekers via de (rol)trap door een ronde vide naar het niveau van het hoofdpaviljoen worden geleid.”

Vorsselmans is al vanaf het prille begin aangehaakt bij deze uitdagende nieuwbouw. “Mede door positieve ervaringen bij een eerder project op het UMC in Utrecht heeft aannemer MedicomZes ons gevraagd mee te denken bij de geveldichting van het glazen paviljoen hier in Amsterdam”, zegt Kuipers. “Het was een project met vooral heel veel vliesgevels. En dan grotendeels in ronde vormen uitgevoerd (hol en bol), op de loopbruggen na. Als je de plattegrond bekijkt zie je uitsluitend cirkels in verschillende radii. Om het ontwerp maakbaar te maken en de complexe aansluitingen heel gedetailleerd te kunnen engineeren, hebben we alles in 3D uitgewerkt.” De entree op beide verdiepingen is weliswaar qua maat- en uitvoering identiek met een tourniquet en twee schuifdeuren, maar kent hele andere aansluitingen door de afwijkende vorm van de vliesgevels op beide verdiepingen. “De architect had overigens in het ontwerp al goed nagedacht over de golvende vorm van de vliesgevels (hol en bol) om de hele geometrie sluitend te maken in één vloeiende beweging. Die vorm konden wij mooi overnemen.”

Een ander interessant detail vormt het dak van het paviljoen, door de architect aangeduid als ‘de pet’, vervolgt Kuipers. “Het dak is ovaal van vorm en is in het midden hoger dan aan de uiteinden. Projecteer daaronder de golvende vliesgevel en het wordt snel duidelijk dat het interessante details oplevert. Aanvankelijk was het idee van de architect om met de vliesgevel de vorm van het dak te volgen, maar dat bleek quasi onmogelijk of in ieder geval fors boven budget. De bovenregels zouden dan in allerlei schuinten uitgevoerd moeten worden, evenals het glas dat bovendien al hol of bol uitgevoerd diende te worden. Wij hebben een alternatief voorgesteld met een vlakke bovenzijde in verschillende hoogten die achter het plafond zijn ‘verstopt’. De plafondbekleding met houten latjes creëert dan toch beoogde effect.” Vorsselmans heeft de complete gevel ‘uitgevoerd’ in de FWS 60-serie van Schüco, verticaal structureel verlijmd, dus zonder klem- en deklijsten. De regels zijn gebogen door Kersten Europe en de gebogen beplating voor onder meer de dakranden van de loopbruggen en boeiboorden van tochtportalen werd vervaardigd door VPT Perforeertechniek.

Het gehele paviljoen kenmerkt zich door uitdagende details. Kuipers benoemt er enkele: “Bij het bovendetail van de loopbruggen was er slechts een beperkte hoogte beschikbaar voor onze vliesgevel. De stelruimte was nihil. We hebben hier een trucje toegepast door op deze locatie een minder brede regel van het Schüco FWS 50-systeem te gebruiken. Dat gaf ons iets meer stelruimte. Door de klem- en deklijst niet in het hart, maar excentrisch aan te brengen en aan de onderkant uit te lijnen, is het verschil optisch niet waarneembaar. Een ander uniek detail is de aansluiting van de vliesgevel op de staalconstructie aan de bovenzijde van het paviljoen. Het is een wirwar van stalen liggers en windverbanden die in eerste instantie niet eens in het model stonden. We kwamen staal in allerlei richtingen tegen. Aan ons de taak om de aansluitingen op onze vliesgevel luchtdicht en geïsoleerd te maken. Daarvoor hebben we verschillende ankertypes toegepast.”

De montage van de gevels was volgens Kuipers ook nog een hele klus. “We hebben gebruik gemaakt van diverse hulpmiddelen, zoals een verreiker, hoogwerker en een speciale (flexibele) glaszuiger die in de juiste kromming (hol of bol) gezet kon worden. In april hebben we de laatste hand gelegd aan het project, waarbij de aansluiting aan de binnenzijde met het bestaand gebouw tot in detail is afgewerkt. Hiervoor heeft Allpro al het zetwerk geleverd. Al met al is de montage perfect verlopen. Het resultaat is werkelijk fantastisch.”