Een compositie van natuurlijke contrasten

Een ongekunsteld totaalconcept, zo laat de dijkwoning in Wamel, ontworpen door studio Kap+Berk zich het best omschrijven. Een woning waarin materialisatie en ontwerp een eenheid vormen, de architecten geen concessies hoefden te doen en op basis van intuïtie en onderzoek een beleving creëerden die verder gaat dan de verbinding tussen het huis en haar omgeving. De gevelelementen van Metaglas met bijna onzichtbare details, versterken die visie.

“We denken niet in binnen en buiten, maar in beleving. Hier wordt in een rustige ambiance geleefd met de natuur”, leggen Mijntje van den Berk en Marjolein Kap uit, die een volledig ontwerp aan de eigenaar presenteerden. “Het exterieur, maar ook interieurelementen zoals de keuken en verlichting. Zelfs een basisontwerp voor de tuin is meegenomen in het plan. Een woning moet namelijk passen in zijn omgeving.”

Kap+Berk besteedde veel aandacht aan hun ontwerp. “Een woning staat of valt met een goede plattegrond die voor de bewoners als vanzelfsprekend aanvoelt. Een huis moet logisch in elkaar zitten. De combinatie van de routing, lichtinval, ruimtelijkheid en praktisch gebruik maken dat het een prettige en comfortabele woonomgeving wordt. Maar ook de kwaliteit van de materialen en de minimalistische details dragen bij aan een rijke, rustige en prettige uitstraling.” Daardoor ervaar je dat een woning ‘klopt’. “We zijn we erg precies in de detaillering en bij de keuze van materialen” zeggen de architecten. “We ontwerpen vanuit een totaalconcept waardoor een natuurlijke balans tussen bouwelementen en compositie ontstaat. Het zijn ook niet zozeer de contouren die de aandacht trekken, deze zijn redelijk traditioneel, maar de aandacht voor het geheel”, vertellen ze daarover.

Van den Berk en Kap doen intensief onderzoek naar materialen die ze gebruiken. “Zoals voor de leien op het dak. Deze mochten niet te vlak zijn en – door de zilveren ondertoon – weerspiegelen ze het weer.” Maar ze roepen ook associaties op met de basaltblokken die gebruikt worden  voor dijken. De aandacht voor de leien wordt versterkt doordat het volume als het ware op een sokkel is geplaatst. Vanaf de dijk is goed zichtbaar, hoe de ingetogen voet het karakter van de woning versterkt en de gevel uitnodigt om het gebouw vanuit alle windrichtingen te aanschouwen. “Bepalend voor de textuur en kleur van de stenen waren de leien. De gevelstenen hebben een eigen karakter en een lokale oorsprong. De klei komt uit de Waal en de stenen zijn gebakken in de oudste steenfabriek van Nederland die in Deest staat. Doordat bij de vervaardiging gebruikgemaakt is van oude technieken is iedere baksteen net even anders.”

Door de ‘historische’ bakstenen aan de zijkant te combineren met stucwerk en aluminium kozijnen ontstaat een contrast tussen strak en ruw. Maar ook de diepe neggen in de voorgevel verlevendigen de façade. Dat wordt extra geaccentueerd door de slankheid van de Metaglas-profielen.”    

Terwijl aan achterzijde – waar de bewoners vanuit huis kunnen genieten van een panorama – de raampartijen de lijn van de gevel volgen. “Om het uitzicht te maximaliseren zijn de boven- en onderdorpels helemaal weggewerkt, verzonken in vloer en plafond.” Daarnaast zie je geen horizontale profielen en dragen de MethermoXL schuifpuien eraan bij dat de tuin onderdeel wordt van het interieur. Zelfs de bediening van de schuifdeuren is optisch bijna weggewerkt. Slechts een minimale stijl op het verticale profiel verraadt waar de deur bediend wordt.

In contrast met het stoere exterieur kozen de architecten voor verfijning in het interieur. “Buiten vraagt een andere schaal om het kloppend te maken. Maar ook hier zochten we naar contrasten die elkaar versterken. Slank naast stevig, transparant naast dicht, glad naast ruw. Niet overdadig, maar juist door de eenvoud en keuzes die we maakten vestigen elementen de aandacht op zich.” Zoals het gefineerde maatwerk dat is aangebracht rond de kern van de woning. Deze is sfeerbepalend, maar vormt tevens een natuurlijke achtergrond wanneer de blik van mensen naar de rivier wordt getrokken.

Meer in het oog springend is de begrenzing van de vide die de architecten voor de woning ontwierpen. “De balustrade doorbreekt de symmetrie. Net als in het tuinhek zijn in de balustrade patronen van bloemen, zoals fluitenkruid, verwerkt die in rivierlandschappen en bermen voorkomen.” Een functioneel kunstwerk, waarin de hele visie van Kap+Berk lijkt samen te smelten. Herkenning, de verbinding tussen de mens en de natuur, de wijze waarop met subtiele contrasten een heel eigen beleving ontstaat en de relatie die de woning aangaat met haar bewoners.