Platform over gevels, glas & daken
De Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) volgt nauwgezet alle ontwikkelingen en innovaties in de glasindustrie. Glas speelt immers, zowel functioneel als esthetisch, een cruciale rol in de architectuur en gevelbouw. De trend naar bijna energie-neutrale gebouwen zorgde er echter voor dat glaspartijen werden vervangen door muren, of verdwenen achter zonweringssystemen. Dit zette glasfabrikanten ertoe aan om volop in te zetten op de ontwikkeling van slimme, dynamische beglazing, met als doel om de lichtinval en zontoetreding in gebouwen met (grote) glaspartijen te reguleren en tegelijk een hoge energie-efficiëntie te bereiken.
Diverse dynamische beglazingsoplossingen die op de markt kwamen, illustreerden echter de grote toepassingsuitdagingen. Sommige vertoonden een blauwachtige of gelige kleurreflectie, wat esthetisch onaanvaardbaar is voor architecten en opdrachtgevers. Andere oplossingen hadden een heel langzaam transitievermogen (> 15 minuten van helder naar donker, of omgekeerd) en verbruikten relatief veel energie. Intussen hebben meerdere fabrikanten innovatieve en performante producten op de markt gebracht en met succes toegepast.
Glasfabrikanten zoals AGC en Saint-Gobain focusten hun ontwikkelingsinspanningen op de elektrochromatische (EC) technologie die door middel van elektrische impulsen het licht dat door transparante oppervlakken valt, kan moduleren en de tint ervan verandert.
De EC technologie bestaat al enkele decennia. De uitdaging bestond er echter in om deze hoogwaardige technologie in een ‘format’ te gieten voor toepassing in een architecturale omgeving, in combinatie met andere vereisten zoals duurzaamheid, energie-efficiëntie, esthetiek en slimme sturing.
Hoe werkt het? Kunt u zich een lithiumbatterij voorstellen, zoals in een oplaadbare telefoon, maar dan volledig doorzichtig en onderdeel van een isolerende beglazing, Door het proces van opladen en ontladen zorgt de batterij voor een verkleurend effect dat de lichtinval, de hoeveelheid binnenkomende energie van buiten en de verblinding reguleert. Het is het principe van een batterij die in verschillende lagen (nanodeeltjes) wordt aangebracht op een speciaal daarvoor voorziene ultradunne en hoogwaardig kwalitatieve glasplaat. Die wordt vervolgens als ‘transparante batterij’ gelaagd met een tegenruit en geassembleerd tot het gewenste isolatieglas.
Voor de ontwikkeling van dynamische beglazing zijn drie parameters essentieel.
De eerste is een hoge flexibiliteit en snelle reactiviteit waardoor de gebruiker ‘on demand’ of automatisch de intensiteit van het licht maar ook van de zonnewarmte kan beheren. Sommige producten op de markt maken de transitie van lichte naar donkere toestand in minder dan 3 minuten en laten slechts 5% van de warmte door.
Een tweede parameter is de esthetiek, met glas dat in lichte toestand niet te onderscheiden is van normale beglazing en in donkere toestand de gebruiker het gevoel van natuurlijke connectie met de buitenwereld niet ontneemt.
Slim beheer en duurzaamheid vormen de derde parameter. De toegevoegde waarde van dynamische beglazing bestaat erin dat het beheersysteem vlekkeloos inspeelt op de verwachtingen van de gebruiker en de omgeving van het gebouw, eventueel gesynchroniseerd kan worden met het Building Management Systeem (BMS), en bovendien weinig elektriciteit verbruikt.
Een indrukwekkende toepassing van dynamische beglazing op basis van de elektrochromatische technologie vond plaats bij de renovatie van de Gare Maritime, het vroegere Brusselse goederenstation op het terrein van Tour & Taxis. Daar koos de promotor ervoor om de gevels van 40.000 m2 van de stalen constructies te bedekken met twee lagen slimme beglazing die een zee van natuurlijk licht binnenlaten, en tegelijk de temperatuur en het licht over een lengte van 220 meter regelen. Het schept een bijzonder transparant kader waar het aangenaam is om te werken en vertoeven.
Een ander type dynamische beglazing, dat bijvoorbeeld door de Merck group samen met partners zoals Guardian Glass werd ontwikkeld, is gebaseerd op de techniek van de vloeibare kristallen. Het is een transparant materiaal dat bestaat uit een mengsel van kleurstoffen en vloeibare kristallen, en wordt aangebracht tussen twee glasplaten met een onzichtbare geleidende coating. Wanneer de vloeibare kristallaag onder spanning wordt gezet, veranderen de kristallen van oriëntatie, waardoor de positie van de kleurmoleculen verandert. De positie van deze moleculen bepaalt de kleur van het systeem en beïnvloedt of de beglazing als helder of getint wordt ervaren.
Dynamische beglazing draagt fundamenteel bij tot het comfort en welbehagen van de gebruikers van een gebouw. Het verzekert natuurlijke lichtinval en ononderbroken zicht op de buitenomgeving, en vermijdt oververhitting of verblinding door de zon. Vergeleken met standaard dubbele beglazing draagt dynamisch glas ook bij tot energiebesparing door een geoptimaliseerde G-waarde, met name door lagere koelingskosten. Ten slotte voegt slim glas waarde toe aan een gebouw omdat het in aanmerking komt voor groene certificeringen zoals BREEAM en LEED.
Efficiënte licht- en zonregulering vormen ongetwijfeld één van de meest veelbelovende beglazingstoepassingen in de architectuur. Glasfabrikanten werken echter nog op tal van andere glasoplossingen zoals gelaagd veiligheidsglas met fotovoltaïsche cellen, zelfreinigend glas, anti-condensatieglas, … Kortom, heel wat duurzame glasinnovaties voor onze gebouwen van de toekomst.
De Federatie Aluminium Constructeurs (FAC) organiseert regelmatig thema-avonden om haar leden – aluminium schrijnwerk- en gevelconstructeurs – op de hoogte te houden over ontwikkelingen en innovaties in de sector. Op 7 september vond een thema-avond over Dynamische Beglazing plaats. Voor meer info: www.fac-belgium.eu.
Met dank aan onderstaande bedrijven voor hun medewerking aan dit artikel
Louwers Mediagroep
Schatbeurderlaan 6
6002 ED Weert
© 1987 - 2024 Louwersmediagroep.
