Crossover Amsterdam: het eerste multifunctionele gebouw van Nederland met een BREEAM Outstanding label

Met het project Crossover legt de gemeente Amsterdam hoge ambities neer op het gebied van duurzaamheid, architectuur en het multifunctionele concept. Gebiedsontwikkelaar AM en aannemer BAM realiseren een geavanceerd, duurzaam en multifunctioneel gebouw in deelgebied Kop Zuidas. Crossover heeft bij oplevering een BREEAM-NL Outstanding label, het hoogste BREEAM NL duurzaamheidslabel dat uniek is voor mixed use gebouwen in Nederland. 

“Het wordt een spannende mix van wonen, werken en verblijven waarbij de functies elkaar onderling versterken,” zegt Melwin Ideler, hoofd engineering bij Leebo Intelligente Bouwsystemen. Bij Crossover zijn diverse systemen van Leebo toegepast, zoals LeeBrick, LeeBond en LeeFrame.

Het gebouw, naar ontwerp van Anne van Schooten van Team V Architectuur, heeft aan elke zijde een andere uitstraling, maar vormt vanwege het doordachte gevelraster duidelijk één geheel. “De gevel is niet alleen esthetisch zeer fraai, maar is het toonbeeld van een knap staaltje engineering,” volgens Ideler. Leebo heeft de gehele gevel – op de kozijnen en het glas na- uitgetekend. “Het LeeFrame bestaat uit een stalen skelet met isolatie en folie, en wordt samen met de stelkozijnen en aluminium kozijnen (van Alkondor) in de fabriek van Leebo geassembleerd. De prefab elementen van 11 meter lang en 3,5 meter hoog worden vervolgens tijdens de eerste montageronde op de bouw geplaatst door onze eigen montageploeg, waarmee het gebouw wind- en waterdicht wordt gemaakt. Daarna is het tijd voor de tweede fase: de afwerking van de gevel.”

Voor de afwerking van de gevel van dit bijzondere project wordt er met unieke materialen gewerkt. Er is een oplossing bedacht waarbij er niet alleen wordt voldaan aan de duurzaamheidscriteria, maar die ook een hoge esthetische waarde heeft. Over de gehele gevel zijn de Nougat Sliced WasteBasedSlips® toegepast: de bakstenen zijn speciaal voor dit project gebakken en bestaan voor 40% uit klei aangevuld met 60% keramisch afval afkomstig uit onder andere oude toiletten, dakpannen en tegels. Met dit project krijgt maar liefst 177.634 kilogram afval een nieuwe bestemming. De bakstenen zijn vervolgens gezaagd volgens specificaties van Leebo. “Volledig gebaseerd op ons 3D-model,” vervolgt Ideler. 

“Wij hebben de bijna 650.000 stenen allemaal individueel uitgewerkt. Deze zijn in de tekening op detailniveau te zien. Het is echt noodzakelijk om de steenspecificatie op te geven op basis van de prefab modules, zodat deze op de juiste manier worden verwerkt, exact volgens het ontwerp en de uitgangspunten,” zegt Ideler. Dat zoiets een lange uitwerktijd nodig heeft, zal niemand verbazen. “We zijn ruim een jaar bezig met het project en hebben al in een vroeg stadium een mockup gemaakt. Hiermee hebben we de basis uitgezet en zijn er vervolgens varianten op de basis gemaakt.”

De uitdaging tijdens het engineeren zit ‘m volgens Ideler bij dit project vooral in twee dingen: “Het esthetische aspect van de stenen en de uitstraling die ermee bereikt moet worden, gecombineerd met het technisch koppelen van de frames aan de staalconstructie. Daar komt bij dat Crossover een multifunctioneel gebouw is, met een tweelaags plint, uitkragende kantoren en een staalskelet. Ook is er sprake van wisselende verdiepingshoogten, wat vraagt om andere oplossingen vanwege de diversiteit in gevelmodules.” De stalen liggers (van Buiting Staalbouw) overspannen maar liefst 10,80 meter en hebben een tolerantie van +55 tot -20mm. “De montage-ankers moeten die ruimte dus opvangen. Gaandeweg de engineering komen dit soort uitdagingen naar voren, waar je telkens de engineering op aan moet passen. Dat vraagt om snel schakelen en een andere manier van denken. Bovendien zijn er drie verschillende manieren van afwerking toegepast binnen één gebouw. Allemaal met LeeBrick.” De steenstrips zijn in een geconditioneerde omgeving verlijmd om de kwaliteit te waarborgen. Voor de afwerking rond de kozijnen van aluminium composiet werkt Leebo met LeeBond. De kaders worden onzichtbaar bevestigd.

Ideler besluit: “Leebo Intelligente Bouwsystemen is als geen ander in staat om de esthetische eisen van de architect te vertalen naar een functioneel ontwerp voor de aannemer. Daarbij worden er belangrijke keuzes gemaakt in de technische bouwvolgorde om te zorgen dat de techniek erachter kloppend is.”