Aannemingsovereenkomst of vriendendienst

MEESTERSTUK – MR. BETTINA HERTSTEIN

Het was vele jaren gezellig op de camping. Ze waren dikke vrienden geworden. Toen zij ging scheiden van haar echtgenoot stond de trouwe campingbuurman voor haar klaar om te helpen. Hij is meegegaan voor de bezichtiging van haar nieuwe woning en heeft na de koop twee lichtkoepels en acht inbouwspotjes geplaatst in de aanbouw. Vrij snel daarna viel de vriendschap in het water.

Wat was er gebeurd? Met de beste bedoelingen hebben partijen de werkzaamheden besproken en is de behulpzame vriend gestart. Via WhatsApp hebben ze in goede harmonie contact onderhouden over de aanschafprijs van de lichtkoepels en de lichtspotjes en de plaatsing daarvan. Wel meldt de vrouw al binnen een maand na de plaatsing van de koepels dat er water op blijft staan. Daarop zegt de vriend dat het bij hevige regenval kan gebeuren dat er wat water blijft liggen omdat het een vlakglaskoepel betreft maar dat het vanwege de kleine ontwateringsgaatjes geen problemen zal geven. Jammer maar helaas voor partijen: dat deed het dus wel. Twee jaar later en vele andere werkzaamheden verder, verandert de WhatsApp discussie in verwijten naar elkaar toe. De vrouw heeft meerdere deskundigen ingeroepen om een opinie te geven over met name de punten dat er water blijft staan op de koepels en dat er sprake is van doorbuiging van het dak doordat bij het aanpassen van de dakconstructie geen versteviging is aangebracht aan de hoofdbalken. Zij meldt de vriend: “Dakkoepel niet goed aangebracht” waarop hij terug appt “Wat moet ik hiermee? Neem dit aan ter info. Fijne dag verder”.

Dat de gezelligheid van de buurfamilies onder de tentluifels voorgoed ten einde is, blijkt wel als de vrouw haar rechtsbijstandsverzekeraar inschakelt. Die schrijft aan haar kampeermaat van weleer, als volgt: “Ik verzoek u om binnen 14 dagen na heden het dak van de aanbouw te herstellen (…). Na ook nog twee herinneringen per aangetekende post en per e-mail waarop van hem geen reactie is gekomen – stelt de rechtsbijstandsverzekeraar dat zijn cliënte het werk door een derde zal laten herstellen en dat zij de kosten inclusief de eerder aangezegde (gevolg)schade op hem zal verhalen.

Nadat partijen de haringen stevig in de grond hebben gehamerd zijn zij klaar voor de storm. De vrouw eist bij de kantonrechter onder meer een (vervangende) schadevergoeding. Zij stelt dat de door haar gedaagde campingbuurman tekortgeschoten is in de nakoming van de aannemingsovereenkomst. De gedaagde betwist dat partijen een aannemingsovereenkomst zijn aangegaan. Er is volgens hem sprake van een vriendendienst. Voor de lichtkoepels en spotjes heeft hij de materiaalkosten voorgeschoten en die zijn door eiseres terugbetaald. Er zijn geen afspraken over uren of een vergoeding gemaakt. Voor latere werkzaamheden zoals voor de zolder en de schuur heeft hij wel afspraken over de betaling van uren gemaakt. Gedaagde betwist ook dat sprake is van ondeugdelijk werk.

De kantonrechter overweegt dat een vriendendienst een eenvoudige toezegging is van hulp in de particuliere sfeer die niet als een overeenkomst moet worden gezien. Voor de vraag of sprake is van een vriendendienst of een overeenkomst van aanneming van werk is het belangrijkste geschilpunt tussen partijen of het hun bedoeling was dat de gedaagde een vergoeding kreeg voor zijn werkzaamheden anders dan de terugbetaling van de door hem voorgeschoten materiaalkosten. Eiseres is van mening dat in de WhatsApp berichten met gedaagde is afgesproken dat een vergoeding zou worden betaald. In de berichten wordt gesproken over ‘uren’. Ze stelt dat ze die uren heeft bijgehouden maar dat wordt allemaal door gedaagde gemotiveerd betwist. De kantonrechter is van oordeel dat waar in de WhatsApp berichten over ‘uren’ wordt gesproken, deze zien op uren van gedaagde voor zijn andere latere werkzaamheden en dat deze uren niet zien op een vergoeding voor de koepels en de spots. Over die latere werkzaamheden zijn toen aantoonbaar wel afspraken over een vergoeding gemaakt. Eiseres heeft onvoldoende onderbouwd dat een vergoeding voor uren is afgesproken voor de werkzaamheden aan de aanbouw. De kantonrechter overweegt dat gaandeweg de relatie tussen partijen is veranderd en dat mogelijk de afspraken tussen partijen van vriendendienst naar een overeenkomst van aanneming van werk zijn veranderd. De kantonrechter is in ieder geval van oordeel dat de werkzaamheden aan de lichtkoepels en de spotjes zijn verricht als vriendendienst. Nu er geen sprake is van een overeenkomst tussen partijen, kan er ook niet sprake zijn van een tekortkoming in de nakoming van die overeenkomst. De vorderingen van de eiseres worden afgewezen.

Het einde van een vriendschap, geen tot stand gekomen overeenkomst, en diverse extra kosten was de uitkomst van de ongetwijfeld oorspronkelijk goede bedoelingen van partijen. De waarde van vriendschap kent geen prijs. Weet waar u aan toe bent als u gaat (ver)bouwen en informeer eens naar de mogelijkheden voor metalen ramen- en gevelelementen bij de leden van de VMRG. Overigens: het sluiten van een overeenkomst hoeft een vriendschap niet in de weg te staan.