Ruw beton, cool gerenoveerd

Schoolrenovatie Gymnasium Neustadt a. d. Waldnaab (Duitsland)

Met ombouw en energietechnische modernisering van het gymnasium in Neustadt an der Waldnaab in de Oberpfalz (Duitsland) is Brückner & Brückner Architekten een intussen meermaals prijsgekroonde transformatie gelukt van de ruwe betonarchitectuur van 1977 in een modern schoolgebouw. Doel was het, een eigentijdse leeromgeving te creëren die voldoet aan de vereisten van vandaag. De zonwering voor de klaslokalen realiseerden de architecten met elegante schacht-basis-kozijn-screens met uitvalarm van Warema.

Een nieuwe structuur voor moderne leerconcepten

Het gymnasium in Neustadt an der Waldnaab maakt deel uit van een schoolcampus aan de rand van deze regionale hoofdstad. Het was in 1977 door de architecten Georg Rembeck, Xaver Bogner en Ferdinand Hasl op een open plek in het bos gebouwd. Samen met de vereiste energietechnische renovatie van de compacte beton-architectuur lukte Brückner & Brückner Architekten de transformatie van het onpopulaire betonnen gebouw in een eigentijds centrum om te leren, te communiceren en te ontmoeten. Voor de moderne schoolfunctie werd de ruimte-indeling systematisch omgestructureerd en werd een nieuwe ingangssituatie met grote buitentrap gecreëerd. Ook de aula is nieuw, met daglichtplafond en een bibliotheek over meerdere etages verdeeld, met voordrachtzaal en communicatieve zithoeken in de gangen. Zo ontstond een toonaangevend schoolgebouw, technisch en functioneel op de laatste stand en met lichtdoorstroomde ruimtes in warme en lichte kleuren. Alleen al daarvoor zou het project een prijs hebben verdiend, ook omdat de uitgebreide transformatie bij lopende schoolfunctie en bij materiaalbesparend gebruik van de aanwezige materialen plaatsvond.

Door de coole gevel krijg je zin in school

Niet minder loofwaardig is de goed gelukte transformatie van de volumineuze betonnen gevel, die in de nieuwe vormgeving creatief met de reeds aanwezige elementen speelt en alleen al van buiten een toekomstgerichte schoolfunctie symboliseert. De eens ambachtelijk moeizaam bewerkte betonnen gevel was na meer dan 40 jaar aanzienlijk donkerder en triester geworden. Afgezien van de ruwe structuur en de – volgens de huidige normen – onvoldoende isolatie, was de kwaliteit van de betonnen vliesgevel ook na bijna een halve eeuw niet bedenkelijk en een sloop zowel om ontwerp- als duurzaamheidsredenen niet aan te raden.

Voor de energie-upgrade was een 80 mm dikke, minerale binnenisolatie voldoende. De oude aluminium ramen werden vervangen door nieuwe hout-aluminium ramen en als zonwering met zilvergrijze kozijn-screens van Warema uitgerust. De zwaarte van de betonnen gevel wordt nu op speelse wijze onderbroken door smalle aluminium strips die zijn ingebed in de verticale structuur van de borstweringselementen. Ze fleuren de gevel op en verlenen haar, afhankelijk van het tijdstip van de dag, een zich steeds veranderende aanblik. Daar waar nieuwbouw nodig was, evenals aan de vlucht-trappenhuizen, en aan de hoofdingang, contrasteerden de architecten de ruwe betonstructuur met een glanzende spiegelgevel van gepolijste aluminium composietpanelen. Bomen en struiken worden hier weerspiegeld – de aanblik schijnt zich bijna op te lossen en vormt als quasi gedematerialiseerd spiegelbeeld een maximaal contrast met de massiviteit van de bestaande gevel.

Goed binnenklimaat voor betere leerprestaties

Comfortcriteria zoals lichtomstandigheden en kamertemperatuur hebben een grote invloed op het concentratievermogen en de prestatiebereidheid van leerlingen. Al een verschil van een paar graden Celsius kan een beslissende bijdrage leveren tot het thermische comfort en daarmee tot het leersucces. Daarom heeft de juiste keuze van maatregelen tegen verblinding en hitte een belangrijke invloed op de motivatie van de leerlingen en op hun leerresultaten.

Bij de renovatie van het gymnasium in Neustadt an der Waldnaab kozen de architecten voor een effectieve buitenzonwering en gebruikten ze schacht-basis-kozijn-screens met uitvalarmen van Warema. De zonneschermen konden worden geïntegreerd in de schacht boven de latei van de nieuwe ramen. De moderne Warema armtechniek zorgt voor een altijd optimale doekspanning van het moeilijk ontvlambaar speciale weefsel. Het vuilafstotende zonweringsweefsel met PVC-coating Soltis 92 reflecteert ’s zomers de zontestraling. Zelfs bij compleet neergelaten doek blijft de doorkijk naar buiten, en daarmee het visuele contact van de leerlingen en leraren met de buitenwereld, bestaan. Bovendien is ook bij neergelaten zonwering een natuurlijke ventilatie door de geopende ramen mogelijk. Het gekozen Soltisdoek heeft een zeer hoge kleurweergave-index en laat het interieur er ook bij neergelaten zonwering natuurlijk uitzien. Door het anti-verblindingseffect bestaan ook bij sterke zonneschijn goede omstandigheden voor een productief leerklimaat in de klas.

Bouwbord

Project: Schoolrenovatie Gymnasium Neustadt a. d. Waldnaab, Duitsland

Plaats: Bildstraße 20, 92660 Neustadt an der Waldnaab, Duitsland

Gebruik: School

Opdrachtgever: Landkreis Neustadt a. d. Waldnaab, Duitsland

Architectuur: Brückner & Brückner Architekten, Tirschenreuth/Würzburg, Duitsland

Voltooiing: 2022

Prijzen: Materiaalprijs 2021, prijs in de categorie Materiaalgebruik; Architectuurprijs Beton 2023; nominatie DAM Prijs 2023; prijs BDA regiNO Prijs 2024

Producten: Schacht-basis-kozijn-screen met uitvalarm, Doek: Soltis 92 Dessin 045, kleur metaal gehamerd, vuilafstotende uitrusting, moeilijk ontvlambaar volgens DIN 4102–B1, Framekleur RAL7016 mat